Σάββατο 12 Μαρτίου 2011

Κείμενο : Ξενοφῶν, Ἀγησίλαος, I, 20 - 22


  Μαίανδρος  :  λαβή  σε  άσκηση  γυμναστικής...








Άσκηση  γραμματικής  πολλαπλών  επιλογών  στο  τέλος  του  κειμένου
Βαθμός  δυσκολίας  του  κειμένου  : 1 2 3 4
Συντακτικά   φαινόμενα  : αντικείμενο,  δυνητικό  ἄν

Κείμενο
Γιγνώσκων δ΄ ὅτι ἡ μὲν πορθουμένη καὶ ἐρημουμένη χώρα οὐκ ἂν δύναιτο πολὺν χρόνον στράτευμα φέρειν͵ ἡ δ΄ οἰκουμένη μὲν σπειρομένη δὲ ἀέναον ἂν τὴν τροφὴν παρέχοι͵ ἐπεμέλετο οὐ μόνον τοῦ βίᾳ χειροῦσθαι τοὺς ἐναντίους͵ ἀλλὰ καὶ τοῦ πρᾳότητι προσάγεσθαι.  Καὶ πολλάκις μὲν προηγόρευε τοῖς στρατιώταις τοὺς ἁλισκομένους μὴ ὡς ἀδίκους τιμωρεῖσθαι͵ ἀλλ΄ ὡς ἀνθρώπους ὄντας φυλάττειν͵ πολλάκις δὲ ὁπότε μεταστρατοπεδεύοιτο͵ εἰ  αἴσθοιτο καταλελειμμένα παιδάρια μικρὰ ἐμπόρων͵ ἃ πολλοὶ ἐπώλουν διὰ τὸ νομίζειν μὴ δύνασθαι ἂν φέρειν αὐτὰ καὶ τρέφειν͵ ἐπεμέλετο καὶ τούτων ὅπως συγκομίζοιντό ποι. Τοῖς δ΄ αὖ διὰ γῆρας καταλειπομένοις αἰχμαλώτοις προσέταττεν ἐπιμελεῖσθαι αὐτῶν͵ ὡς μήτε ὑπὸ κυνῶν  μήθ΄ ὑπὸ λύκων διαφθείροιντο. Ὥστε οὐ μόνον οἱ πυνθανόμενοι ταῦτα͵ ἀλλὰ  καὶ  αὐτοὶ  οἱ  ἁλισκόμενοι  εὐμενεῖς  αὐτῷ  ἐγίγνοντο.
Ξενοφῶν, Ἀγησίλαος,  I, 20  -  22
Εισαγωγικό  σημείωμα
Στο έργο του «Ἀγησίλαος»  ο Ξενοφώντας εγκωμιάζει τον ομώνυμο Σπαρτιάτη βασιλιά, με τον οποίο συνδεόταν με προσωπική φιλία. Στο συγκεκριμένο χωρίο, παρουσιάζει  στοιχεία  της ήπιας  και  ανθρώπινης  συμπεριφοράς  του  Αγησίλαου,  όταν  πέρασε  στη  Μικρά  Ασία  με  σκοπό  να  περιορίσει  την  επιρροή  του  Πέρση  βασιλιά  στις  ελληνικές  πόλεις  και  να  τον  αποτρέψει  να  επιτεθεί  ξανά  στην  Ελλάδα.

Λεξιλόγιο
Πορθέομαι - οῦμαι  :  καταστρέφομαι,  λεηλατούμαι,  αφανίζομαι
Χειρόομαι - οῦμαι :  υποτάσσω,  κυριεύω
Προσάγομαί   τινα  : παίρνω  κάποιον  με  το  μέρος  μου
Προαγορεύω + τελικό  απαρέμφατο  : παραγγέλλω,  διατάσσω
ἁλίσκομαι  :  συλλαμβάνομαι,  κυριεύομαι
μεταστρατοπεδεύομαι : μεταφέρω  το  στρατόπεδό  μου 
κύων  - κυνός  :  ο  σκύλος
διαφθείρομαι  : σκοτώνομαι
πυνθάνομαι  : πληροφορούμαι

Ανιχνευτικά  ερωτήματα   για  την  κατανόηση  του  κειμένου

Ποια  πολιτική  ακολουθούσε ο  Αγησίλαος  απέναντι  στους  λαούς     που  καταλάμβανε   και  γιατί ;
Πώς   συμπεριφερόταν  στους  αιχμαλώτους ; Ποιες  περιπτώσεις  αναφέρει  ειδικότερα  ;

Συντακτικές  επισημάνσεις
Γιγνώσκων  : αιτιολογική  μετοχή
φέρειν : τελικό  απαρέμφατο  σε  θέση  αντικειμένου  στο  «οὐκ ἂν δύναιτο»
ἡ μὲν πορθουμένη καὶ ἐρημουμένη χώρα … ἡ δ΄ οἰκουμένη μὲν σπειρομένη δέ :   αναφορικές  μετοχές
τοῦ   χειροῦσθαι ἀλλὰ καὶ τοῦ   προσάγεσθαι  :  έναρθρα  απαρέμφατα  σε  θέση  αντικειμένου  στο «ἐπεμέλετο»
βίᾳ,  πρᾳότητι  : δοτικές ως  επιρρηματικοί  προσδιορισμοί  του  τρόπου
τοῖς στρατιώταις, μὴ  τιμωρεῖσθαι ἀλλ΄  φυλάττειν : έμμεσο  και  άμεσα  αντικείμενα  στο  «προηγόρευε»
ἀδίκους  : κατηγορούμενο  
ὡς  [ὄντας] : αιτιολογική  μετοχή  υποκειμενικής  αιτιολογίας
ὡς   ὄντας  : αιτιολογική  μετοχή  υποκειμενικής  αιτιολογίας
ὁπότε   μεταστρατοπεδεύοιτο : δευτερεύουσα  χρονική  πρόταση
εἰ  αἴσθοιτο καταλελειμμένα παιδάρια μικρὰ ἐμπόρων  : δευτερεύουσα  υποθετική  πρόταση
καταλελειμμένα  : κατηγορηματική  μετοχή
ἃ πολλοὶ ἐπώλουν διὰ τὸ νομίζειν μὴ δύνασθαι ἂν φέρειν αὐτὰ καὶ τρέφειν  : δευτερεύουσα  αναφορική   πρόταση
μὴ  δύνασθαι  ἂν  : τελικό  απαρέμφατο  σε  θέση  αντικειμένου    στο  «νομίζειν» 
φέρειν  καὶ τρέφειν  : τελικά  απαρέμφατα  σε  θέση  αντικειμένου    στο  «μὴ  δύνασθαι  ἂν» 
ὅπως συγκομίζοιντό  : δευτερεύουσα  τελική  πρόταση   
Τοῖς  δ΄  αἰχμαλώτοις : δοτική ως  επιρρηματικός  προσδιορισμός   της  αναφοράς    
ὡς μήτε ὑπὸ κυνῶν  μήθ΄ ὑπὸ λύκων διαφθείροιντο :  δευτερεύουσα  τελική  πρόταση   
Ὥστε οὐ μόνον οἱ πυνθανόμενοι ταῦτα͵ ἀλλὰ  καὶ  αὐτοὶ  οἱ  ἁλισκόμενοι  εὐμενεῖς  αὐτῷ  ἐγίγνοντο  : κύρια  πρόταση
αὐτῷ  : δοτική   αντικειμενική   στο  «εὐμενεῖς»

Μετάφραση
Γνωρίζοντας  ότι  η  χώρα  που  καταστρέφεται  και  ερημώνεται   δε  θα  μπορούσε  να  καλύψει  για  μεγάλο  χρονικό  διάστημα  τις ανάγκες του   στρατεύματος,  ενώ  αυτή  που  κατοικείται  και  καλλιεργείται  μπορεί  να  παρέχει  ανεξάντλητη  τροφή,  φρόντιζε  να  μην υποτάσσει  μόνο  με  τη  βία  τους  εχθρούς αλλά  και    να  τους παίρνει  με  το  μέρος  του  με πραότητα.  Και  πολλές  φορές  διέτασσε  τους  στρατιώτες  του  να  μην  τιμωρούν  σαν  εγκληματίες  τους αιχμαλώτους,  αλλά  να  τους   φρουρούν  ως  ανθρώπινα πλάσματα. Και πολλές  φορές, όποτε μετέφερε  το  στρατόπεδό  του,  αν  αντιλαμβανόταν  ότι    έχουν    εγκαταλειφθεί  μικρά  παιδιά που  ανήκαν  στους  εμπόρους,  τα  οποία πολλοί πουλούσαν επειδή  πίστευαν  ότι  δε  θα  μπορούσαν  να  τα  μεταφέρουν  και  να  τα  τρέφουν, φρόντιζε  και  γι’ αυτά  να  μεταφερθούν  κάπου.  Όσο  για τους  αιχμαλώτους  που  εγκαταλείπονταν  επειδή  ήταν  γέροι,  διέταζε  να  τους  φροντίζουν  για  να  μη  γίνουν  βορά  των  σκυλιών  και  των  λύκων. Έτσι  κέρδισε  την  εύνοια  όχι  μόνο αυτών  που  πληροφορούνταν   αυτά  αλλά  και  των  ίδιων  των  αιχμαλώτων. 

Άσκηση
Να επιλέξετε  τη  σωστή  απάντηση


  1. Το  ουσιαστικό  ναῦς  έχει   γενική  ενικού :
    Α. νεός
    Β. νηός
    Γ. νεῶς
    Δ. νεώς
  2. Το  ουσιαστικό  οὖς  έχει  γενική  πληθυντικού  :
      

    Α. ὤτων
    Β. ὄτων
    Γ. ὦτων
    Δ. ὠτῶν


  3. Το  ουσιαστικό  χείρ  έχει  αιτιατική  ενικού :
    Α. χεῖραν
    Β. χείραν
    Γ. χείρα
    Δ. Τίποτα  από  τα  παραπάνω
  4. Το  επίθετο  δίκαιος  έχει  θηλυκό   :
    Α. δίκαιη
    Β. δίκαια
    Γ. δικαία
    Δ. δικαῖα
  5. Το  επίθετο  χρυσοῦς  έχει  κλητική    ενικού
    Α. χρυσοῖ
    Β. χρυσοῦν
    Γ. χρυσοῦ
    Δ. τίποτα  από  τα  παραπάνω
  6.   Το  επίθετο  χρυσοῦς  έχει  ονομαστική  πληθυντικού  του  ουδετέρου  :
    Α. χρυσᾶ
    Β. χρυσέα
    Γ. χρυσά
    Δ. τίποτα  από  τα  παραπάνω
  7. Το  επίθετο  εὔνους  έχει  ονομαστική  πληθυντικού  στο  αρσενικό :
    Α.  εὔνοι
    Β. εὔνοοι 
    Γ. εὖνοι
    Δ. τίποτα από  τα  παραπάνω
  8. Το  επίθετο  εὔνους  έχει  γενική  πληθυντικού  στο  ουδέτερο
    Α. εὔνων
    Β. εὖνων
    Γ. εὐνόων
    Δ. τίποτα  από  τα  παραπάνω
  9. Το  επίθετο  βαθύς  έχει  γενική  ενικού  :
    Α. βαθέος
    Β. βαθύ
    Γ. βαθέως
    Δ. τίποτα α πό  τα  παραπάνω
  10. Το επίθετο  βαθύς  έχει  θηλυκό : 
    Α. βαθεία
    Β. βαθεῖα 
    Γ. βαθία
    Δ. βαθιά
  11.   

Δεν υπάρχουν σχόλια: