Όμως, η Ιστορία (και όχι η Φύση, όπως συνήθως λέμε) μοιάζει να μας εκδικείται, να μας τιμωρεί για το σάβανο της λήθης στο οποίο την τυλίξαμε, για την άρνησή μας να αντλήσουμε διδάγματα. Η άγνοια δεν μας χαρίζει την αθωότητα: νέα υποψήφια θύματα κατασκευάζει.
Τον Αύγουστο του 2008, στην 63η επέτειο του βομβαρδισμού της Χιροσίμα, προβλήθηκε στον ΣΚΑΪ ένα ντοκιμαντέρ, παραγωγή του αμερικανικού συνδρομητικού καναλιού ΗΒΟ, με τίτλο «Μαύρη βροχή», προϊόν 25 χρόνων έρευνας. Δημιουργός του ήταν ο Στίβεν Οκαζάκι, ένας Αμερικανο-ιάπωνας τρίτης γενιάς. Το κείμενο που δημοσιεύτηκε στην «Κ», μετά την προβολή του ντοκιμαντέρ, κατέληγε ως εξής:
«Ρεπορτάζ δρόμου στο σύγχρονο Τόκιο. “Ξέρετε τι έγινε στις 6 Αυγούστου 1945;”. Η ερώτηση αυτή απευθύνεται σε νεαρούς Ιάπωνες, οι οποίοι απαντούν “δεν ξέρω”. Και μόνο για να μη δίνονται τέτοιες απαντήσεις (και όχι μόνο στην Ιαπωνία) άξιζε να γυριστεί και να προβληθεί αυτή η ταινία». Δεν φταίνε τα παιδιά, αφού οι ενήλικοι, οι προηγούμενες γενιές, οι ίδιοι οι παθόντες ήθελαν απελπισμένα να ξεχάσουν, να σβήσουν αυτό που θεωρούσαν στίγμα.
Σήμερα όμως τα εγγόνια, τα δισέγγονα των παιδιών της Χιροσίμα μαθαίνουν τι μπορεί να σημαίνουν οι λέξεις «πυρηνικός όλεθρος», τι βόμβες κρύβουν στα σπλάχνα τους οι αντιδραστήρες της Φουκουσίμα. Μαζί τους το μαθαίνει όλος ο κόσμος καθώς ξανάρχεται ο φόβος της «μαύρης βροχής», των ραδιενεργών σταγόνων που τον Αύγουστο του 1945 έπεφταν από τον ουρανό της Χιροσίμα για να ξεκάνουν πολλούς από τους επιζώντες.
Πολύχρωμη βροχή πέφτει κάθε μέρα από τα κανάλια. Ενας καταιγισμός από έγχρωμες σταγόνες που ξεπλένουν τα ίχνη της χθεσινής νεροποντής. Οι πληγές επουλώνονται, ο πόνος ξεχνιέται, όμως το μαχαίρι που τις είχε προκαλέσει παραμένει κοφτερό. Η τηλεόραση μας εκπαιδεύει να ζούμε σε ένα αιώνιο παρόν, όπου η Ιστορία είναι εξόριστη. Σήμερα πρωταγωνιστεί η Ιαπωνία, όπως μέχρι χθες πρωταγωνιστούσε η πλατεία Ταχρίρ, ενώ ακόμη δεν ξέρουμε ποια και πόσο αιματηρή θα είναι η μοίρα της Λιβύης. Σαν να παρακολουθούμε ένα τερατώδες βιντεογκέιμ σε διαδοχικές πίστες, όπου με κάθε νέο γύρο ξεχνιέται, διαγράφεται ο προηγούμενος. Γεγονότα δραματικά αλλά και ψευδογεγονότα, σεναριολογίες, εκλογολογίες και ρητορείες εναλλάσσονται στα περισσότερα δελτία ειδήσεων με ταχύτητα και ελαφρότητα, εμποδίζοντάς μας να σχηματίσουμε μια γενική εικόνα, ενώ μερικές φορές νιώθουμε ακόμα και ανακούφιση που η Ιαπωνία πέφτει πολύ μακριά μας.
Αν και υπάρχουν εξαιρέσεις, φαίνεται ότι η Ιστορία «δεν πουλάει» στην τηλεόραση και είναι μάλλον απίθανο να γυριστεί μια τηλεταινία με τίτλο «Φουκουσίμα αγάπη μου». Όμως, η Ιστορία (και όχι η Φύση, όπως συνήθως λέμε) μοιάζει να μας εκδικείται, να μας τιμωρεί για το σάβανο της λήθης στο οποίο την τυλίξαμε, για την άρνησή μας να αντλήσουμε διδάγματα. Η άγνοια δεν μας χαρίζει την αθωότητα: νέα υποψήφια θύματα κατασκευάζει.
Mαριάννα Tζιαντζή
Εφημερίδα Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου