Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2010

Ένας συγγραφέας στα blogs










 Όταν τον Μάιο του 2006 κυκλοφόρησε το τελευταίο μου βιβλίο, είχα ήδη πίσω μου πέντε μήνες  blogging, με δεκάδες χιλιάδες αναγνώστες και πολλές χιλιάδες σχόλια.
Η εμφάνιση ενός νέου μου βιβλίου για πρώτη φορά δεν μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση. Παρ' όλο που ήταν ένα επιβλητικός τόμος εκατοντάδων σελίδων, με υλικό που δουλευόταν για χρόνια, μου φάνηκε κάτι νεκρό.
Ναι, σκέφθηκα : Βιβλίο -αυτό που πάει στα βιβλιοπωλεία και μετά αγνοείται η τύχη του. Περιμένεις μήνες -ίσως και χρόνια- μήπως γραφτεί κάποια κριτική, ή μήπως εισπράξεις τις εντυπώσεις ενός αναγνώστη. Ενώ στα διαδικτυακά ιστολόγια (η ελληνική απόδοση των blogs) το κείμενο κυκλοφορεί αμέσως, το κοινό είναι εκεί, οι αντιδράσεις -θετικές ή αρνητικές- άμεσες. Μπροστά στη ζωντάνια ενός ιστολογίου, πραγματικά το βιβλίο φαίνεται νεκρό.
Όπως έχω ήδη γράψει, για έναν συγγραφέα το blog είναι μια αποκάλυψη. Το βιβλίο, αυτό το εμβληματικό όχημα, ξαφνικά μοιάζει στατικό και αδρανές. Η διαδικασία της έκδοσης, της κυκλοφορίας, της ανάγνωσης, της αποτίμησης -που στο βιβλίο διαρκούν μήνες και χρόνια- εδώ συμπυκνώνονται σε ώρες. Ο συγγραφέας έχει το κοινό κοντά του -όπως ο ηθοποιός- και απολαμβάνει αμέσως τις αντιδράσεις: τον έπαινο, τον ψόγο, την αντίρρηση. Ακούει να γεννιούνται παράλληλες με τη δική του ιστορίες, που ο ίδιος τις πυροδότησε. Χωρίς δαπάνες, χωρίς εκδότες, τυπογράφους, βιβλιοδέτες, βιβλιοπώλες, ανεβάζεις το κείμενό σου στο Διαδίκτυο και οι αναγνώστες σε βρίσκουν.
Με μαγικό τρόπο σε ανακαλύπτουν, κι αν είσαι καλός κάθε μέρα πληθαίνουν. Άγνωστοι και ανώνυμοι γίνονται σταρ και (τι ειρωνεία) καταλήγουν να βγάζουν... βιβλία με το δικτυακό τους υλικό. Το βιβλίο παράγωγο του Internet; Φυσιολογικό. Αφού πρώτα το Διαδίκτυο εμπλουτίστηκε με όλα τα βιβλία της ανθρωπότητας, τώρα αρχίζει να παράγει τα δικά του...
Φυσικά αυτό δεν σημαίνει πως το βιβλίο «πέθανε». Τίποτα δεν πεθαίνει (η φωτογραφία δεν σκότωσε τη ζωγραφική, ούτε ο κινηματογράφος το θέατρο). Θα συνεχίσει να υπάρχει πάντα σαν μέσο και σαν τυπογραφικό καλλιτέχνημα. Όμως τα blogs δεν είναι μόδα - ούτε παιχνίδι. Είπαν για το Internet ότι είναι η μεγαλύτερη εξέλιξη στην ιστορία του ανθρώπου μετά την γραφή. Ε, λοιπόν τα blogs είναι η μεγαλύτερη εξέλιξη μέσα στο Internet. Ο κάθε ένας, με κόστος ελάχιστα ευρώ τον μήνα (το κόστος μιας συνδρομής σύνδεσης) μπορεί να γίνει εκδότης του εαυτού του, αλλά και παραγωγός, σκηνοθέτης, συνθέτης, γκαλερίστας - πάντα του εαυτού του.
Γιατί τα blogs δεν είναι μόνο κείμενο. Είναι και φωτογραφία, βίντεο, ζωγραφική -ακόμα και μουσική. Για τους νέους δημιουργούς, κάτι το θαυματουργό.
Φυσικά είναι και μια πανίσχυρη πολιτική, κοινωνική και πολιτιστική πραγματικότητα. 100.000.000 blogs στον πλανήτη, και κάθε μέρα αυξάνουν. Η δημοκρατία στην πράξη. Φωνή και βήμα, για όλους Με ό,τι θεματολογία μπορεί να φανταστεί κανείς, ανοίγουν πόρτες, γκρεμίζουν ταμπού. Ενίοτε και κυβερνήσεις. Έπαιξαν βασικό ρόλο στην τελευταία νίκη των Δημοκρατικών.
Ήμουν παρών στο Διαδίκτυο από το 1997 με δικό μου δικτυακό τόπο (www.ndimou.gr), που υπάρχει ακόμα.
Αλλά αυτές οι ιστοσελίδες είναι στατικές -δεν έχουν την ζωντάνια του διαλόγου. Ξεκίνησα το πρώτο μου blog, το nikosdimou.blogspot.com στις 2 Ιανουαρίου 2006. Ήδη την πρώτη μέρα, χωρίς να αναγγελθεί πουθενά, κατέγραψα 400 επισκέψεις και 50 σχόλια.
Μέχρι τα μέσα Μαΐου οι επισκέψεις είχαν φτάσει τις 240.000 και τα σχόλια 24.200 από 1.110 διαφορετικούς σχολιαστές. Εγώ είχα γράψει 119 πρωτογενή κείμενα (posts) συνοδευμένα από δικές μου φωτογραφίες και αρκετές εκατοντάδες σχόλια απαντώντας σε αυτά των επισκεπτών.
Κάποια στιγμή με κούρασε τόσο (ήταν σχεδόν πλήρης και αποκλειστική απασχόληση) που το έκλεισα. (Φυσικά, δεν το έσβησα. Υπάρχει στο Διαδίκτυο και θα παραμένει όσο υπάρχει Internet).
Δεν είχα φανταστεί την αντίδραση που επακολούθησε. Και αναγκάστηκα, αρχές Ιουνίου, να ανοίξω άλλο blog στο όνομα του γάτου μου Don (doncat.blogspot.com). Το οποίο ξεπέρασε το παλιό σε όλες τις παραμέτρους. Σε ενάμιση χρόνο τα σχόλια ήταν 73.000 από 2.500 σχολιαστές. Οι επισκέψεις είχαν ξεπεράσει το εκατομμύριο.
Συνειδητοποίησα, έστω και αργά, ότι πρόκειται για το σημαντικότερο έργο μου. Ένα βιβλίο με πολλά κεφάλαια (430 δικά μου κείμενα), που συμπεριλαμβάνει και τους αναγνώστες του. Αναγνώστες που συχνά το ξεπερνάνε. Πολλά από τα σχόλια είναι καλύτερα από το σχολιαζόμενο.
Αυτοί οι αναγνώστες έγιναν μια άτυπη κοινότητα, ένα κοινόβιο, όπως τους χαρακτήρισα. Έστω κι αν πολλοί αμφισβητούν την «απάνθρωπη τεχνολογία» και οικτίρουν τη «μοναξιά του Internet», εγώ στο Δίκτυο βρήκα την παρέα της ζωής μου.
Κάποια στιγμή βέβαια κουράστηκα και σταμάτησα. Δεν προλάβαινα ούτε να το παρακολουθώ. Η επιτυχία του ιστολογίου έγινε και ο χαμός του. Αλλά η εμπειρία ήταν συναρπαστική -και το έργο μένει.
Άρχισα την καριέρα μου σπουδάζοντας φιλοσοφία. Συνέχισα ως συγγραφέας, έκανα έναν καιρό στη διαφήμιση, πέρασα από τη δημοσιογραφία, τη φωτογραφία, την πληροφορική. Κατέληξα να γίνω blogger. Κατάντημα ή κορύφωση; Εγώ πιστεύω το δεύτερο.
Νίκος   Δήμου
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 11/11/2007

Δεν υπάρχουν σχόλια: