Η βελτίωση του σωφρονιστικού μας συστήματος περνά μέσα από μια διαδικασία εγκατάλειψης ξεπερασμένων αντιλήψεων και αποκατάστασης της ψυχικής ισορροπίας των κρατουμένων καθώς και εξασφάλισης σε αυτούς μιας δεύτερης ευκαιρίας, τονίζει στα «Νομικά ΝΕΑ» ο καθηγητής κ. Γιάννης Πανούσης. Ο καθηγητής Εγκληματολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών εκφράζει την ανησυχία του για την επιλογή ως μόνου μέσου ενάντια στην τρομοκρατία της «τρομοκρατούσας αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας», αλλά και για το γεγονός ότι συχνά οι πολίτες πέφτοντας στην παγίδα του διλήμματος ασφάλεια ή ελευθερία εκχωρούν δικαιώματά τους στους μηχανισμούς καταστολής. […]
Η χώρα μας βρίσκεται υπό καθεστώς επιτήρησης από το Συμβούλιο της Ευρώπης για την απαράδεκτη κατάσταση των φυλακών, την οποία επιχείρησαν να αναδείξουν και οι κρατούμενοι με τις πρόσφατες διαμαρτυρίες τους. Νοσεί το σωφρονιστικό μας σύστημα; Υπάρχουν λύσεις;
Το σωφρονιστικό μας σύστημα δεν νοσεί σε επίπεδο νομοθεσίας καθώς ο Σωφρονιστικός Κώδικας (Ν. 2776/99) είναι πρόσφατος, σύγχρονος και είχε την απόλυτη έγκριση της Βουλής. Πρόβλημα όμως υπάρχει στις άλλες τρεις, αναγκαίες για τη λειτουργία του συστήματος, παραμέτρους.
Έτσι η κτιριακή υποδομή και γενικά το τεχνολογικό επίπεδο των φυλακών δεν βρίσκονται σε καλή κατάσταση. Πεπαλαιωμένα κτίρια, ξεπερασμένες εγκαταστάσεις, δυσλειτουργικά προαύλια χειροτερεύουν ακόμα περισσότερο το ήδη κρίσιμο πρόβλημα του υπερπληθυσμού. Χωρίς την αίσθηση του βιώσιμου χώρου είναι αδύνατο να μη δημιουργηθούν στους κρατούμενους τάσεις καταστροφής ή αποστροφής. Η έλλειψη εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού (εγκληματολόγοι, ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, τεχνίτες) εδραιώνει την εντύπωση ότι οι φυλακές έχουν ως μόνο στόχο να «μην το σκάσει κανείς» και όχι να συνδράμουν τον έγκλειστο άνθρωπο στην προσπάθειά του να ξαναβρεί την ισορροπία του (με τον εαυτό του, τους άλλους, την κοινωνία) και να διεκδικήσει τη δεύτερη ευκαιρία.
Οι αντιλήψεις (σωφρονιστικού προσωπικού αλλά και κοινής γνώμης) «περί της φύσεως» των εγκληματιών, ότι δηλαδή πρόκειται για επικίνδυνα ανθρωπόμορφα τέρατα, δεν αφήνουν περιθώρια για μια πολυεπίπεδη, οργανωμένη, στοχεύουσα στην κοινωνική επανένταξη αντεγκληματική, σωφρονιστική και μετασωφρονιστική πολιτική.
Συμπερασματικά, όταν νοσούν οι αντιλήψεις είναι λογικά επόμενο να νοσούν και οι θεσμοί. Λύσεις υπάρχουν. Όχι μαγικές αλλά βελτιωτικές στην κατεύθυνση εκσυγχρονισμού και εξανθρωπισμού του συστήματος. Για να πετύχει κάτι τέτοιο χρειάζεται τετραετής τουλάχιστον σχεδιασμός και πολλή δουλειά.
Σχεδόν ο μισός πληθυσμός των ελληνικών φυλακών κρατείται για παραβάσεις του νόμου περί ναρκωτικών. Θεωρείτε ότι υφίσταται ανάγκη αναθεώρησης του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου κι αν ναι προς ποια κατεύθυνση;
Ήδη μια επιτροπή [...] μελετάει το θέμα αυτό στο σύνολό του. Τούτο σημαίνει ότι πρέπει αφενός να λειτουργήσει η ομπρέλα της πρόληψης, να μειωθούν οι εγκλεισμοί των χρηστών, ν΄ αυξηθούν τα θεραπευτικά προγράμματα, να γίνουν πιο λειτουργικά και ευέλικτα τα Κέντρα Απεξάρτησης Κρατουμένων και να προβλεφτεί μια δομή Κοινωνικής Επανένταξης (στην πρότασή μας την βαφτίσαμε «ΑΝΑ-ΠΝΟΗ»). Άρα για να διαχειριστούμε το κρίσιμο και για την αποσυμφόρηση των φυλακών θέμα των χρηστών πρέπει να παρέμβουμε ταυτόχρονα σε πολλούς θεσμούς. [… ]
Από τον Τύπο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου