Πέμπτη 12 Ιανουαρίου 2012

Αν της Μαρίνας ο πατέρας είναι άνεργος και στο σπίτι έχει πέσει βουβαμάρα, και γι' αυτό δεν μπορεί να πάει εκδρομή,

εμείς τι μπορούμε να κάνουμε;

Η δουλειά μας είναι να κάνουμε μάθημα.














Δεν  ξέρουμε  σχεδόν  τίποτα  για  τους  μαθητές  μας...

Αυτό που σίγουρα ξέρουμε, είναι ότι μέσα στην τάξη έχουν όλοι την ίδια ηλικία και πρέπει να έχουν την ίδια ηλικία ανεξάρτητα από τα ενδιαφέροντά τους, τις ιδιαιτερότητές τους, τις κοινωνικές διαφορές τους. Ξέρουμε επίσης την «επίδοση» των παιδιών, τη «διαγωγή» τους, τη θέση τους στο θρανίο, που συνήθως τους απαγορεύουμε να την αλλάζουν. Πολλές φορές τυχαίνει να μην μπορείς να συνδέσεις την εικόνα ενός παιδιού που παίζει στο προαύλιο με το συγκεκριμένο παιδί που το βλέπεις από τη μέση και πάνω καθισμένο στο θρανίο του.

Συχνά ακούγονται στους συλλόγους των καθηγητών κουβέντες και απόψεις όπως: «ο τάδε είναι καλός», «έξυπνος», «ανήσυχος», «επιμελής», «παπαγάλος», «ώριμος», «πεταχτούλα», «ζωηρή», «θρασύς», «φυτό», «αυθάδης», «αδιάφορος», «αναστατώνει την τάξη» ή «ανεβάζει το επίπεδο της τάξης». Οι περισσότερες από αυτές τις ετικέτες περιγράφουν το μαθητή ως μονάδα, ως άτομο και παραβλέπουν τις πλευρές της ζωής και της προσωπικότητάς του που δεν έχουν αξία χρήσης για το σχολείο. Σπάνια σχολιάζουν τα παιδιά που κάθονται φρόνιμα όλη τη χρονιά χωρίς ν' ανοίγουν το στόμα τους. Σπάνια αναφέρονται στη σχέση του μαθητή με τους συμμαθητές του ή με την  οικογένειά του. [...]
Η αλήθεια είναι όμως πως καμιά επικοινωνία δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς γνωριμία. Αλλά βλέπεις, κι εμείς είμαστε άνθρωποι, έχουμε τις δουλειές μας. Εμείς κάνουμε μάθημα. Τι σημασία έχει που ο πατέρας της Τασίας χτες βράδυ μπήκε στην εντατική παρακολούθηση; Στο διαγώνισμα θα πάρει ό,τι έγραψε. Και γιατί, βρε Τασία, κλαις; Τι έγινε; Αν της Μαρίνας ο πατέρας είναι άνεργος και στο σπίτι έχει πέσει βουβαμάρα, και γι' αυτό δεν μπορεί να πάει εκδρομή, εμείς τι μπορούμε να κάνουμε; Η δουλειά μας είναι να κάνουμε μάθημα. Και πώς θα μάθει κανείς κάτι, όταν βρίσκεται σε τέτοια δύσκολη ψυχολογική κατάσταση; Πώς να θεωρηθεί κάποιος παιδαγωγός, αν δεν ξέρει τι συμβαίνει στα παιδιά;

Αν ήμασταν μηχανικοί, θα ξέραμε πώς δουλεύει η μηχανή μας και τι χούγια έχει. Θα μαθαίναμε το αντικείμενο στο οποίο θέλουμε να επέμβουμε. Τώρα όμως είμαστε καθηγητές.  Πρέπει να κρατάμε την τάξη και αυτή η γνώση είναι απαγορευμένη. Απαγορεύεται να ξέρεις τι συμβαίνει στα παιδιά. Εξάλλου τα παιδιά δε μας εμπιστεύονται, και εμείς στο βάθος δε θέλουμε να μαθαίνουμε πολλά γιατί αδυνατούμε ν' ανταποκριθούμε και να είμαστε αντικειμενικοί. […]

Ούτε  οι  μεταξύ  των  μαθητών  σχέσεις   ενδιαφέρουν  τον  καθηγητή.  Βέβαια,  κάθε  καθηγητής  ξέρει  ότι  η  τάξη  έχει μια  μυστική  μια  κρυφή  ζωή,  έξω  και  πέρα  από  αυτήν  που  κατευθύνει  με  άγρυπνο  μάτι   ο  ίδιος. Αν είναι καλός παρατηρητής, από την έκφραση του προσώπου των παιδιών, από τη στάση τους, από τους λεκτικούς διαξιφισμούς που ανταλλάσσουν όταν γίνεται συζήτηση, θα διακρίνει τα αόρατα νήματα της μεταξύ  τους επικοινωνίας, νήματα συμπάθειας, αντιπάθειας, ερωτισμού. Αυτή, η «άλλη γνώση» του παλμού της σχολικής τάξης σπάνια έχει άλλη αξία χρήσης από την αποτελεσματικότερη διαχείριση της εξουσίας και την αναπαραγωγή  του  καθηγητοκεντρικού  ρόλου.  […]

Στην πραγματικότητα ό,τι ξέρουμε για τους μαθητές μας φιλτράρεται αυστηρά μέσα από τα στεγανά των ρόλων που επιβάλλουν να πιστεύουμε ότι «χωρίς εμάς οι μαθητές δεν είναι τίποτα» ή «αν τους αφήσουμε λυτούς, θα τα κάνουν γης μαδιάμ και δε θα μάθουν τίποτα». Εξάλλου, όπως είπε ένας σχολικός σύμβουλος :

Όταν έχεις πολύ καλές σχέσεις με τα παιδιά, υπάρχει ο φόβος ότι δε θα έχεις πάνω τους καμιά επίδραση(!).

... ούτε τα παιδιά ξέρουν για μας

Τα παιδιά δε σε ξέρουν ούτε επιτρέπεται να τους πεις ότι χτες τσακώθηκες, ότι χώρισες, ότι είσαι πληγωμένη, ότι σου 'ρχεται ν' αυτοκτονήσεις, ότι είσαι ερωτευμένη, χαρούμενη ή δυστυχισμένη. Είσαι ο δάσκαλος τους. Κρατάς την τάξη. Πρέπει να τα βάλεις, όταν χτυπήσει το κουδούνι, να κάτσουν στη σειρά τους. Πρέπει  να  τα  βάλεις στη θέση τους.


 

                                                                                       « …στα  λύκειά  σας»
                                                                                       Τασούλα  Βερβενιώτη
                                                                                       Ουρανία  Δημητρίου
                                                                                       Κούλα  Φραντζή
                                                                                      Εκδόσεις  Ύψιλον/ Βιβλία

Δεν υπάρχουν σχόλια: