Ολέθριοι αυτόχειρες

Ο αρπακτικός οίστρος τού ανθρώπου στήνει την αγχόνη όπου θα κρεμαστεί ο ίδιος και η οικουμένη όλη.

 Ο πιο  αρχαίος κοινός τόπος είναι πως ο άνθρωπος αποτελεί τον μεγαλύτερο και χειρότερο εχθρό του ανθρώπου. Κανένας μυθικός κατακλυσμός δεν έχει πλημμυρίσει τη Γη με τόσους ωκεανούς νερού όσο την έχει κατακλύσει ο άνθρωπος με το αίμα των συνανθρώπων του. Όλοι μαζί οι σεισμοί της Ιστορίας δεν έχουν σωριάσει τόσα ερείπια όσα ο άνθρωπος με τις καταστροφές των ανθρώπινων κτισμάτων και δημιουργημάτων.

Από τον περασμένο αιώνα, όμως, η φονική αυτή μανία έχει πάρει άλλες, τεράστιες κι εξωφρενικές διαστάσεις: τώρα πια, ο άνθρωπος δεν είναι μόνο εχθρός άλλων, «αντίπαλων» ανθρώπων, αλλά ο μέγιστος εχθρός ολόκληρου του ανθρώπινου γένους και του εαυτού του τού ίδιου.

H «ευλογία» της πρωτόφαντης τεχνολογικής προόδου τού έδωσε τη δαιμονική ικανότητα να αφανίζει τα πάντα σε ασύγκριτα μεγαλύτερον αριθμό, με ασύγκριτα μεγαλύτερη ταχύτητα, με ασύγκριτα μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, αρχίζοντας απ' αυτά που αποτελούν το φυσικό «μάννα» της ζωή του, την βρώσιν και την πόσιν του.

Δεν σκοτώνει, όπως άλλοτε, για να επιζήσει ο ίδιος - εξολοθρεύει έμψυχα και άψυχα, πανίδα και χλωρίδα, απ' την απληστία του ν' αποχτήσει τα πάντα, να ζήσει πολυτελέστερα, τρυφηλότερα, επιδεικτικότερα. H επιστήμη και η τεχνική τον όπλισαν με τα μέσα να εισδύει στα τετραπέρατα των ουρανών και στα βάθη των ωκεανών, αλλά δεν του έδωσαν τα πιο απλά ματογυάλια για να δει πως ο αρπακτικός οίστρος του στήνει την αγχόνη όπου θα κρεμαστεί ο ίδιος και η οικουμένη όλη. «Αποτελεί τραγικό παράδοξο πως οι ίδιες οι ιδιότητες που οδήγησαν τον άνθρωπο σε καταπληκτικές επιτεύξεις, είναι εκείνες που σίγουρα θα τον καταστρέψουν»1. Και αυτό είναι μια άλλη κοινοτοπία...

ΠΡΙΝ 15 κιόλας χρόνια, έγκυροι οικολόγοι προειδοποιούσαν:

«Μέσα στα 40 τελευταία χρόνια, ο άνθρωπος κατέστρεψε το 50% των τροπικών δασών. Αν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός, σε άλλα 40 χρόνια, τα τροπικά δάση θα έχουν εξαφανιστεί... Οι ολέθριες συνέπειες αυτού του θανάτου των δασών, μόνο με τις συνέπειες ενός πυρηνικού πολέμου μπορούν να συγκριθούν».

Το περιθώριο των 40 χρόνων έχει κιόλας περιοριστεί στα 25. Και τι έκαναν, στο μεταξύ, οι απανταχού Γης αρμόδιοι - κράτη και κυβερνήσεις - τι μέτρα πήραν για ν' αποτραπεί αυτή η «πυρηνική» καταστροφή; Τίποτα και κανένα! 'H μάλλον, στήνουν κάθε τόσο μια καρναβαλίστικη φάρσα, ένα παρδαλό γαϊτανάκι, με παγκόσμια συνέδρια και συνόδους για το περιβάλλον, όπου «ανταλλάσσονται απόψεις», φληναφήματα και... βέτο. Και ο όλεθρος κορυφώνεται και πάει. Κανένας δεν θέλει να χάσει ούτε σεντ από τα κέρδη που του προσπορίζει η λεηλασία του φυσικού πλούτου... κανένας δεν θέλει να μειώσει ούτε κατά χιλιοστό τους ρύπους που οι φάμπρικές του εκτοξεύουν στην ατμόσφαιρα, δηλητηριάζοντάς την.

Οι λογής-λογής εξουσίες που υποτίθεται μεριμνούν για το κοινό συμφέρον και για το μέλλον των λαών «τους», δεν σκοτίζονται παρά για τα άμεσα συμφέροντα των πολυδύναμων οικονομικών μαχαραγιάδων - που «τυχαίνει» να είναι και κομματικοί αβανταδόροι τους - και για τα μικροσυμφέροντα των ψηφοφόρων, που θα τους ξαναδώσουν τα χαλινάρια του «γκουβέρνου». Όλοι μανιάζουν για το σήμερα - τα οφφίκια που ορέγονται οι μεν, τους πακτωλούς που εισπράττουν οι δε, τους κατιμάδες που αρπάζουν οι άλλοι - και κανένας, ούτε άρχοντες ούτε αρχόμενοι, δεν αναλογίζεται το αύριο - που το λεηλατούν, το ξεσαρκώνουν, το στραγγαλίζουν με τόση αιμοβόρα λύσσα, ώστε να μην υπάρξει αύριο ποτέ...

«Έτσι βγήκαν όλοι από τα όρια της ανθρώπινης λογικής και απόδειξαν πως δεν υπάρχει αγριότερο θηρίο από τον άνθρωπο, όταν, μαζί με το πάθος του, παίρνει και την εξουσία» («Ούτως εξέπεσαν... των ανθρωπίνων λογισμών, μάλλον δ' απέδειξαν ως ουδέν ανθρώπου θηρίον αγριώτερον, εξουσίαν πάθει προσλαβόντος»), όπως έλεγε ο γέρο Πλούταρχος2.

ΣΤΙΣ μικρές χώρες, αυτή η θηριωδία δεν έχει οικουμενικές συνέπειες όπως στις μεγάλες. Αλλά δεν είναι λιγότερο θηριώδης.

Παράδειγμα, η δική μας, που μας καίει άμεσα. Είναι γνωστό πως η δασοκάλυψη της Ελλάδας, το 1928, έφτανε το 32% του εδάφους της. Σήμερα, έχει περιοριστεί σε λιγότερο από το ένα τρίτο εκείνου του ποσοστού. Τα αίτια και τους ενόχους τους ξέρουμε όλοι. Το «κλασικό», κι εδώ, είναι πως πρωτοστάτης της αποψίλωσης αναδείχνεται ο εξ ορισμού τιμωρός της: το κράτος, που αποχαρακτηρίζει δασικές εκτάσεις, νομιμοποιεί τις καταπατήσεις, ευλογεί τα αυθαίρετα κτίσματα, σκαρώνει προστατευτικούς νόμους που δεν τηρούνται ποτέ και αποφάσεις που αλληλογρονθοκοπούνται, προς ύψιστη τέρψη των σαλταδόρων και έσχατη γελοιοποίηση του εαυτού του.

H «κλασική» επίσης, δικαιολογία είναι πως έχει δημιουργηθεί «κοινωνικό πρόβλημα» με τις χιλιάδες καταπατήσεις και αυθαίρετα, δηλ. με τα «τετελεσμένα και κεκτημένα», που πρέπει να «τακτοποιηθεί». Εις βάρος πάντα του φυσικού πλούτου και του νόμου!

Αυτή τη σοφή λογική την έχουν αποστηθίσει οι άρπαγες, ξέροντας πως όσο πιο πολλές χιλιάδες είναι τα παράνομα τόσο πιο δύσκολο («κοινωνικά», πολιτικά, κομματικά) είναι να κατεδαφιστούν ή ν' ακυρωθούν. Και φροντίζουν να πολλαπλασιάζουν στη νυοστή δύναμη τις ανομίες τους, ξέροντας πως αργά ή γρήγορα οι «βάρβαροι» νόμοι θα περάσουν. H Μεγάλη της Παρανομίας και της Αυθαιρεσίας Σχολή που λέγεται κράτος, τους έχει ξεσκολίσει σ' αυτό...

Πυρηνικά όπλα δεν διαθέτουμε, βέβαια. Αλλά όλο και κάτι προσφέρουμε στην «πυρηνική» έρημο που προμηνούσαν οι οικολόγοι, εδώ και τόσα χρόνια.

........................

1. Dr. Anthony Storr, Human agression, 1968, Εισαγωγή. - 2. Κικέρων, 46. Μετάφρ. Ανδρ. Πουρνάρα, Πάπυρος, 1970.

Μάριος   Πλωρίτης

Εφημερίδα  Το  Βήμα 19/10/2003