Εμπόρευμα, η ιδιωτική μας ζωή

Tο κάνουν κι άλλοι πολλοί. Οι Σμιθ από το Σεν Λούις των ΗΠΑ απέστειλαν ως χριστουγεννιάτικη κάρτα δια του διαδικτύου την οικογενειακή φωτογραφία τους. Φίλος τους, σε ταξίδι στην Τσεχία, τους είδε να του χαμογελούν από γιγαντοαφίσα σούπερ μάρκετ στην Πράγα - διαφήμιζε την κατ’ οίκον μεταφορά προϊόντων. Ιδέα δεν είχε ότι επρόκειτο για υπαρκτή οικογένεια, δικαιολογήθηκε ο ιδιοκτήτης του σούπερ μάρκετ, πίστευε, είπε, ότι η φωτογραφία ήταν προϊόν ηλεκτρονικής επεξεργασίας. Το πιθανότερο είναι να μην τον απασχόλησε και πολύ η προέλευσή της, απλώς του έκανε (άρτια τεχνικά, με φωτογενείς γονείς και παιδιά να χαμογελούν πλατιά στο φακό). Κι έπειτα, η Πράγα απέχει τόσο από το Σεν Λούις...

Τα δεδομένα σήμερα, κείμενα και φωτογραφίες, ταξιδεύουν, διαχέονται, διασκορπίζονται σε κάθε γωνιά της γης, χάνοντας την ταυτότητά τους. Τίποτα δεν εμποδίζει κάποιον να αντιγράψει ό, τι υπάρχει στον κυβερνοχώρο και να το χρησιμοποιήσει για ιδιοτελή προσωπικό ή εμπορικό σκοπό, αυτούσιο ή παραποιημένο. Να εμφανίσει αρχεία άλλων ως δικά του, να παρουσιαστεί με διαφορετική ταυτότητα, να διοχετεύσει στο Διαδίκτυο «κλοπιμαία», να οικειοποιηθεί -με ένα κλικ- εργασίες ζωής άλλων... Βέβαια, μαζί με τη διογκούμενη «βιομηχανία» αντιγραφής στο ίντερνετ αναπτύσσονται ραγδαία και συστήματα ανίχνευσης της αντιγραφής, όπως για παράδειγμα το eBLAST, μια μηχανή αναζήτησης που περνάει από κόσκινο κυρίως επιστημονικά - ιατρικά κείμενα και εντοπίζει ομοιότητες, ακόμη και ανάμεσα σε διαφορετικές γλώσσες, ξεσκεπάζοντας τους λογοκλόπους. Ένα ολόκληρο δίχτυ ασφαλείας περιτυλίγει σιγά σιγά την περιλάλητη ιντερνετική δημοκρατία, υποβάλλοντας την άνευ φραγμών έκφραση, την ανεμπόδιστη επικοινωνία, σε καθολική κατόπτευση.

Κλεψιτυπία, ψευδοπροσωπία, προσφορά παράνομων προϊόντων, πειρατεία (τον περασμένο μήνα πέρασε νόμος στη Γαλλία που τιμωρεί τον πειρατή με διακοπή της πρόσβασής  του στο ίντερνετ), κλοπή και πώληση δεδομένων (σύμφωνα με την αμερικανική εταιρεία Symantec, που δραστηριοποιείται στην ασφάλεια του Διαδικτύου, μέσα στο 2008 έγιναν περισσότερες από 245 εκατ. επιθέσεις με στόχο την κλοπή δεδομένων) μπορούν πλέον να ανιχνευθούν, μαζί και με κάθε άλλη κίνησή μας. Και όπως στον συμβατικό κόσμο, ο «πόλεμος» μεταξύ παραβατών, παρανόμων και των διωκτών τους κλιμακώνεται...

Στο μεταξύ, μέσα στα νομότυπα πλαίσια της καθημερινότητας, συντελείται μια αληθινή επανάσταση. Αυτή η δεύτερη, παράλληλη ζωή, όπου είμαστε ταυτόχρονα παραγωγοί και καταναλωτές πληροφοριών (οι οποίες αναπαράγονται επ’ άπειρον - αδύνατον πια να εντοπιστούν και να διαγραφούν), έχει σοβαρές επιπτώσεις στη ζωή μας. Ένα μύχιο προσωπικό στοιχείο που θα διαρρεύσει στο αχανές Διαδίκτυο μπορεί να φέρει, αναπάντεχα, μια ανεπιθύμητη, μη διαχειρίσιμη διασημότητα. Να επαναπροωθήσει μια εικόνα του εαυτού μας ξένη προς εμάς. Δημιουργώντας απροσμέτρητη σύγχυση κι ένα συντριπτικό αίσθημα κενού.

Το ίντερνετ ενθαρρύνει το μάρκετινγκ του εαυτού μας και μετατρέπει σε εμπόρευμα την ιδιωτική μας ζωή. Μας ωθεί να παραδώσουμε αμαχητί στην παγκόσμια κοινότητα την ατομικότητά μας. Συχνά, με ανυπολόγιστο κόστος.

Τασούλα   Καραϊσκάκη

Εφημερίδα   Καθημερινή