Μικρογεύματα και μικρομπαλώματα

Tης Mαριάννας Tζιαντζή

Δεν είναι κολατσιό, δεν είναι δεκατιανό. Δεν είναι εορταστικό «γεύμα αγάπης» και, προπαντός, δεν είναι συσσίτιο. Θα το λέμε «μικρογεύμα», όπως λέμε μικροσυσκευές, μικρομεσαίοι, μικρομεσαίωνας. Κάτι σαν σνακ, αλλά στο ανεπεξέργαστο, αφού «ανεπεξέργαστη», δηλαδή στον αέρα, παραμένει η πρόταση για σίτιση των μαθητών στα σχολεία ΖΕΠ. Το αρκτικόλεξο αυτό σημαίνει Ζώνη Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας, ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ και στο οποίο εντάσσονται δημοτικά και γυμνάσια με υψηλή μαθητική διαρροή. Ποιος ξέρει, «ζέπερ», κατά το «ζάπερ» ή το «μπλόγκερ», να χαρακτηριστούν στο κοντινό μέλλον οι μαθητές που θα λαμβάνουν κουπόνια, αξίας δύο-τριών ευρώ, με τα οποία θα μπορούν να αγοράζουν κατιτί από το κυλικείο του σχολείου, ώστε τουλάχιστον να μη χάνουν τις αισθήσεις τους λόγω ασιτίας. (Εξάλλου, το «ζέπερ» ηχεί λιγότερο σκληρό απ’ ό,τι το «άπορος».)

Εκτός από την εκδίκηση της γυφτιάς, υπάρχει και η εκδίκηση του λαϊκισμού, αφού «λαϊκίστικη προπαγάνδα» είχε χαρακτηρίσει το υπουργείο Παιδείας, τον Οκτώβριο, τις καταγγελίες για κρούσματα λιποθυμιών στη σχολική τάξη. Η μερική αυτή μεταστροφή –που εκφράστηκε από την υφυπουργό και όχι την υπουργό Παιδείας– δεν δικαιώνει τους καταγγέλλοντες. Κανείς δεν μπορεί να αισθάνεται δικαιωμένος πατώντας στον πόνο των άλλων. Ωστόσο, ακόμα και αυτή η καθυστερημένη παραδοχή του προβλήματος δείχνει πόσο μακριά από την πραγματικότητα βρίσκονταν (και βρίσκονται) οι αυτοχαρακτηριζόμενοι σωτήρες της πατρίδας. Μια παραδοχή που δεν συνοδεύτηκε από ένα «κάναμε λάθος», από μια συγγνώμη προς τους ανώνυμους προσωρινά πεσόντες. Αντίθετα, «το υπουργείο δεν έχει ενημέρωση για τέτοια περιστατικά (δηλαδή λιποθυμίες μαθητών)», μαθαίνουμε. Προφανώς, οι καταγγελίες έφτασαν στα ΜΜΕ, αλλά όχι στο υπουργείο, δεν έλαβαν αριθμό πρωτοκόλλου και, επομένως, τα «κρούσματα» ίσως συμβαίνουν σε μια ενδιάμεση ζώνη μεταξύ ονείρου και αληθινής ζωής.

Συχνά λέμε ότι η Ιστορία γράφεται και ξαναγράφεται από τη μεριά των νικητών. Όμως και η επικαιρότητα μοιάζει να γράφεται από τη μεριά των ενηλίκων και, ειδικότερα, εκείνων που κατέχουν εξουσία, πολιτική και οικονομική. Σπάνια γράφεται από τη μεριά των παιδιών, που συχνά είναι τα πιο ξεχασμένα θύματα όχι μόνο του πολέμου αλλά και της ειρήνης. Η παιδική φτώχεια είναι ένα μικρό υποσύνολο της συνολικής φτώχειας, τόσο μικρό που τείνουμε να το θεωρούμε αμελητέο.

Φτωχά δεν είναι μόνο τα παιδιά οικογενειών με χαμηλό εισόδημα, είτε αυτά λιποθυμούν στο σχολείο είτε όχι. Φτωχά είναι και τα παιδιά που από το σπιτικό τους λείπει το γέλιο, η ελπίδα, το εύθυμο ξεγέλασμα της πείνας όχι για ψωμί, αλλά για ό,τι ο σύγχρονος πολιτισμός υπόσχεται και θα μπορούσε να εξασφαλίσει σε όλους – και είναι αυτονόητο ότι δεν εννοώ νύχτες στα μπουζούκια, ένα εξοχικό και δύο Ι.Χ. ανά οικογένεια. Η Ελλάδα δεν έχει γίνει Ρουμανία – κι ελπίζουμε πως δεν θα γίνει. Εδώ δεν συναντάμε παιδιά άστεγα, παιδιά που εισπνέουν κόλλα και, μαστουρωμένα από τις τοξικές αναθυμιάσεις, ποζάρουν για λίγα λέι στους τουρίστες, όπως συμβαίνει στο Βουκουρέστι. Όμως, δεν χρειάζεται να αρχίσουμε να βλέπουμε ασθενοφόρα έξω από τα σχολεία για να αντιληφθούμε ότι υπάρχει ένα πρόβλημα, που δεν το λύνουν τα μικρογεύματα και τα μικρομπαλώματα.