Άσκηση γραμματικής πολλαπλών επιλογών στο τέλος του κειμένου
Βαθμός δυσκολίας του κειμένου : 1 2 3 4
Συντακτικά φαινόμενα : απρόσωπη σύνταξη, απαρεμφατικές προτάσεις
Κείμενο
Καίτοι προσήκει τάς ἀρετάς ἀσκεῖν καὶ τὰς κακίας φεύγειν πολὺ μᾶλλον ταῖς πόλεσιν ἢ τοῖς ἰδιώταις. Ἀνὴρ μὲν γὰρ ἀσεβὴς καὶ πονηρὸς τυχὸν ἂν φθάσειεν τελευτήσας πρὶν δοῦναι δίκην τῶν ἡμαρτημένων· αἱ δὲ πόλεις διὰ τὴν ἀθανασίαν ὑπομένουσιν καὶ τὰς παρὰ τῶν ἀνθρώπων καὶ τὰς παρὰ τῶν θεῶν τιμωρίας. Ὧν ἐνθυμουμένους χρὴ μὴ προσέχειν τὸν νοῦν τοῖς ἐν τῷ παρόντι μὲν χαριζομένοις͵ τοῦ δὲ μέλλοντος χρόνου μηδεμίαν ἐπιμέλειαν ποιουμένοις͵ μηδὲ τοῖς φιλεῖν μὲν τὸν δῆμον φάσκουσιν͵ ὅλην δὲ τὴν πόλιν λυμαινομένοις· ὡς καὶ πρότερον͵ ἐπειδὴ παρέλαβον οἱ τοιοῦτοι τὴν ἐπὶ τοῦ βήματος δυναστείαν͵ εἰς τοσαύτην ἄνοιαν προήγαγον τὴν πόλιν ὥστε παθεῖν αὐτήν οἷαπέρ ὀλίγῳ πρότερον ὑμῖν διηγησάμην.
Ἰσοκράτης, Περί εἰρήνης, 120 - 121
Εισαγωγικό σημείωμα
Ο Ισοκράτης στο λόγο του «Περί Εἰρήνης» εκφράζει την απογοήτευσή του για την εξωτερική πολιτική της Αθήνας. Το ύφος του λόγου είναι επικριτικό. Προτείνει λοιπόν έναν διαφορετικό τρόπο άσκησης της εξωτερικής πολιτικής βασισμένο σε δύο βασικούς πυλώνες : τη δικαιοσύνη και την εύνοια των συμμάχων. Τονίζει ότι πρέπει να δουν ρεαλιστικά την κατάσταση και να εγκαταλείψουν την πολιτική της επιβολής μέσω της ισχύος. Το έργο πρέπει να γράφτηκε γύρω στο 355 π.χ. . Στο συγκεκριμένο χωρίο, υποστηρίζει ότι οι ηγέτες μιας πόλης πρέπει να είναι έντιμοι, διότι διαφορετικά η πόλη καταστρέφεται.
Λεξιλόγιο
προσήκει : ταιριάζει
φεύγω : αποφεύγω
ἰδιώτης - του (ὁ) : ο απλός πολίτης, αυτός που δε μετέχει σε δημόσια αξιώματα, ο απλός στρατιώτης, ο άνθρωπος του λαού, ο αδίδακτος, ο άπειρος, ο απαίδευτος, ο αμαθής.
φθάνω + κατηγορηματική μετοχή : προλαβαίνω να + ρήμα ή πρώτα + ρήμα.
τελευτάω - ῶ : εκτελώ κάτι, τελειώνω / πεθαίνω.
δίδωμι δίκην : τιμωρούμαι
ἡμαρτημένα, τά : τα σφάλματα
ἐνθυμέομαι - οῦμαι : σκέφτομαι
χρή : πρέπει
προσέχω τόν νοῦν τινι : στρέφω την προσοχή μου κάπου
φιλέω - ῶ : αγαπώ
λυμαίνομαι : καταστρέφω, βλάπτω, κακοποιώ
ἄνοια, ἡ : έλλειψη μυαλού, ανοησία, απερισκεψία, βλακεία
Ανιχνευτικά ερωτήματα για την κατανόηση του κειμένου
Ποιους πολιτικούς πρέπει να αγνοούν οι πολίτες και γιατί ;
Συντακτικές επισημάνσεις
ἀσκεῖν καὶ φεύγειν : τελικά απαρέμφατα σε θέση υποκειμένου στο απρόσωπο ρήμα «προσήκει»
ταῖς πόλεσιν ἢ τοῖς ἰδιώταις : δοτικές προσωπικές και α και β όρος σύγκρισης
τυχόν : ίσως
τελευτήσας : κατηγορηματική μετοχή
πρὶν δοῦναι δίκην τῶν ἡμαρτημένων : δευτερεύουσα χρονική απαρεμφατική πρόταση
τῶν ἡμαρτημένων : επιθετική μετοχή σε θέση επιρρηματικού προσδιορισμού του αναγκαστικού αιτίου
διὰ τὴν ἀθανασίαν : εμπρόθετος προσδιορισμός ως επιρρηματικός προσδιορισμός του αναγκαστικού αιτίου
Ὧν ἐνθυμουμένους χρὴ μὴ προσέχειν τὸν νοῦν τοῖς ἐν τῷ παρόντι μὲν χαριζομένοις͵ τοῦ δὲ μέλλοντος χρόνου μηδεμίαν ἐπιμέλειαν ποιουμένοις͵ μηδὲ τοῖς φιλεῖν μὲν τὸν δῆμον φάσκουσιν͵ ὅλην δὲ τὴν πόλιν λυμαινομένοις : κύρια πρόταση
Ὧν : αντικείμενο στη μετοχή «ἐνθυμουμένους»
μὴ προσέχειν : τελικό απαρέμφατο σε θέση υποκειμένου στο απρόσωπο ρήμα «χρή»
τοῖς χαριζομένοις … μηδὲ τοῖς φάσκουσιν : επιθετικές μετοχές σε θέση έμμεσου αντικειμένου στο «προσέχειν»
ποιουμένοις͵ λυμαινομένοις : αναφορικές μετοχές
τοῦ χρόνου : γενική αντικειμενική στο «ἐπιμέλειαν»
φιλεῖν : ειδικό απαρέμφατο σε θέση αντικειμένου στη μετοχή «φάσκουσιν»
ὡς καὶ πρότερον [εἶπον] : δευτερεύουσα αναφορική παραβολική πρόταση
ἐπειδὴ παρέλαβον οἱ τοιοῦτοι τὴν ἐπὶ τοῦ βήματος δυναστείαν : δευτερεύουσα χρονική πρόταση
ὥστε παθεῖν αὐτήν : δευτερεύουσα συμπερασματική απαρεμφατική πρόταση
οἷαπέρ ὀλίγῳ πρότερον ὑμῖν διηγησάμην : δευτερεύουσα αναφορική παραβολική πρόταση / αντικείμενο στο απαρέμφατο «παθεῖν»
οἷαπέρ, ὑμῖν : άμεσο και έμμεσο αντικείμενο στο «διηγησάμην»
ὀλίγῳ : δοτική ως επιρρηματικός προσδιορισμός του ποσού
Μετάφραση
Και όμως επιβάλλεται να είναι ενάρετα και όχι διεφθαρμένα πολύ περισσότερο τα κράτη από τους πολίτες. Γιατί ένας άνδρας ασεβής και διεφθαρμένος ίσως να πρόφτανε να πεθάνει πριν τιμωρηθεί για τα σφάλματά του. Τα κράτη όμως, επειδή έχουν συνέχεια στο χρόνο, τιμωρούνται τόσο από τους ανθρώπους, όσο και από τους θεούς. Έχοντας αυτά κατά νου, πρέπει να μη δίνετε προσοχή σ΄ αυτούς που προς το παρόν σας ευχαριστούν, ενώ δεν φροντίζουν καθόλου για το μέλλον, ούτε σε όσους λένε ότι αγαπούν το λαό, καταστρέφουν όμως συνολικά τη χώρα. Όπως είπα και προηγουμένως, αφότου έγιναν κυρίαρχοι του βήματος τέτοιοι άνθρωποι, οδήγησαν την πόλη σε τέτοια απερισκεψία, ώστε έπαθε όσα ακριβώς λίγο πρωτύτερα σας ανέφερα.
Άσκηση
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου