Η πολιτιστική μας κληρονομιά - έλεγε η αείμνηστη Μελίνα - είναι ταυτόχρονα η ευτυχία και η δυστυχία της χώρας μας. Ευτυχία γιατί μας προσφέρει τη μοναδικότητα του ελληνικού πολιτισμού, τη βαριά βιομηχανία μας, τον καλύτερο πρεσβευτή της χώρας μας στο εξωτερικό. Δυστυχία γιατί, για να αποδείξουμε το σεβασμό μας σ’ αυτόν τον πολιτισμό απαιτείται πολλή δουλειά και κυρίως τεράστια ποσά, πολλαπλάσια απ' όσα είναι δυνατό να διατεθούν από μια χώρα σαν την Ελλάδα.
Αν κατά μία έννοια πολιτισμός είναι η εξέλιξη της ανθρώπινης ζωής στο χώρο και στο χρόνο, τα μνημεία, λείψανα της ανθρώπινης δημιουργίας όλων των εποχών, είναι τα ίχνη, οι μαρτυρίες, τα βήματα της εξελικτικής πορείας στο χρόνο.
Μνημεία, δηλαδή μνήμη αυτών που έχουμε, ονομάζουμε τα προϊόντα κάθε είδους δημιουργίας. Της τέχνης - γλυπτική, ζωγραφική, αρχιτεκτονική, θέατρο, μουσική, χορός, ποίηση, λογοτεχνία. Της σκέψης - θρησκεία, φιλοσοφία, επιστήμη, τεχνική αλλά και του τρόπου ζωής, όπως είναι η χειροτεχνία, τα ήθη και τα έθιμα. Τα μνημεία με την έννοια αυτή αποτελούν ένα ενιαίο και αδιαίρετο σύνολο με τον τόπο και το χρόνο, με τον άνθρωπο, το περιβάλλον και την ιστορία του. Τα ίχνη αυτού του πολιτισμού, τεκμήρια μοναδικά και ανεπανάληπτα, αποτελούν τη φυσική και πολιτισμική κληρονομιά ενός τόπου, μιας χώρας, ενός λαού, είναι τα ιδιαίτερα εκείνα στοιχεία που τον διαφοροποιούν και χαρακτηρίζουν την ταυτότητά του.
Η διαφύλαξη και η ανάδειξη των στοιχείων και των αξιών που εγγράφονται, στον ευαίσθητο και ευάλωτο πολιτιστικό χώρο είναι ευθύνη και φροντίδα της Πολιτείας. Η γενική διατύπωση προγραμμάτων ανάδειξης των αρχαιολογικών χώρων και των μνημείων είναι ένα εξειδικευμένο και επιστημονικά πολυσύνθετο εγχείρημα με κοινωνικούς και υψηλού πολιτιστικού - τουριστικού επιπέδου στόχους.
Λαμβάνοντας υπόψη τις αμφίδρομες επιδράσεις, θετικές και αρνητικές, πολιτισμού - τουρισμού και μην παραγνωρίζοντας την οικονομική διάσταση σε επίπεδο τοπικό, περιφερειακό και εθνικό, κρίνουμε ότι θα πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια για την εξισορρόπηση των δύο τάσεων. Αναπτυξιακή για τον τουρισμό και προστατευτική για τα πολιτιστικά αγαθά, έτσι ώστε η σχέση πολιτισμού - τουρισμού να μην μετατρέπεται σε βάναυση σχέση κατανάλωσης.
Τις παραπάνω αντιλήψεις εφαρμόζει στη πράξη το πρόγραμμα Ανάδειξης, κυρίως της οχυρωματικής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα, "Κάστρων Περίπλους" που υλοποιείται από το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων του Υπουργείου Πολιτισμού και έχει ως στόχους :
-Τη βελτίωση της υποδομής, την αναβάθμιση των προσφερόμενων εξυπηρετήσεων των επισκεπτών, - είτε ως μεμονωμένων ατόμων είτε ως ομάδων - ατόμων με ειδικές ανάγκες, ερευνητών και ειδικών επιστημόνων.
- Τη λειτουργική ένταξη του αρχαιολογικού χώρου είτε στον άμεσα γειτνιάζοντα με αυτόν φυσικό χώρο είτε στο αστικό δομημένο περιβάλλον.
- Την παρουσίαση των ιστορικών τεχνικών και καλλιτεχνικών αξιών του αρχαιολογικού χώρου και του μνημείου, ώστε να γίνουν προσιτές, οικείες, αβίαστα αποδεκτές και κατανοητές στον επισκέπτη.
- Την προώθηση της δυναμικής ανάπλασης του χώρου με προγράμματα κοινωνικής συμμετοχής σε επίπεδο τοπικών, περιφερειακών και εθνικών προγραμμάτων πολιτιστικής δραστηριότητας
- Την αντιστροφή της αντίληψης που θέλει το μνημείο και τον αρχαιολογικό χώρο να συνδέεται με μουσειακού τύπου λειτουργία, αποκομμένη από τη σύγχρονη ζωή και την κοινωνική συμμετοχή.
Το Πρόγραμμα "Κάστρων Περίπλους" περιπλέει τα παράκτια οχυρά στο Αιγαίο και στο Ιόνιο και προτείνει μέσα από επιμέρους μελέτες, τρόπους διασφάλισης της επισκεψιμότητας, της λειτουργικότητας, πορείες περιήγησης, υποδομή και εξυπηρετήσεις, την επανάχρηση χώρων για πολιτιστικές εκδηλώσεις, το μνημειακό φωτισμό και τελικά τον εξωραϊσμό της συνολικής εικόνας των κάστρων. […]
Ιφιγένεια Γεωργοπούλου - D' Amico
Από το διαδίκτυο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου