Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011

Πλάτων, Νόμοι Γ 695 a






Βαθμός  δυσκολίας  του  κειμένου  : 1 2 3 4
Συντακτικά   φαινόμενα  :  Κατηγορηματική  μετοχή, ονοματικοί  προσδιορισμοί
Κείμενο
ΑΘ.  Ὁ  δὲ πατήρ γε αὐτοῖς αὖ ποίμνια μὲν καὶ πρόβατα καὶ ἀγέλας ἀνδρῶν τε καὶ ἄλλων πολλῶν πολλὰς ἐκτᾶτο͵ αὐτοὺς δὲ οἷς ταῦτα παραδώσειν ἔμελλεν ἠγνόει τὴν πατρῴαν οὐ παιδευομένους τέχνην͵ οὖσαν Περσικήν - ποιμένων ὄντων Περσῶν͵ τραχείας χώρας ἐκγόνων- σκληρὰν καὶ ἱκανὴν ποιμένας ἀπεργάζεσθαι  μάλα  ἰσχυροὺς  καὶ  δυναμένους θυραυλεῖν καὶ ἀγρυπνεῖν καὶ εἰ στρατεύεσθαι δέοι στρατεύεσθαι· διεφθαρμένην δὲ παιδείαν ὑπὸ τῆς λεγομένης εὐδαιμονίας τὴν Μηδικὴν περιεῖδεν ὑπὸ γυναικῶν τε  καὶ  εὐνούχων παιδευθέντας αὑτοῦ  τοὺς ὑεῖς͵ ὅθεν ἐγένοντο  οἵους ἦν αὐτοὺς εἰκὸς γενέσθαι͵ τροφῇ  ἀνεπιπλήκτῳ  τραφέντας.
Πλάτων,  Νόμοι  Γ    695   a
Εισαγωγικό  σημείωμα
Το  έργο  «Νόμοι»  τού  Πλάτωνα γράφτηκε  μεταξύ  του  350 π.χ  και  340 π.χ.. και  είναι  το  τελευταίο του έργο. Στο  έργο   αυτό γίνεται  λόγος   για   τον  ιδανικό  κυβερνήτη  και  για  τη  σπουδαιότητα  του  νόμου. Στο    τρίτο  από  τα  δώδεκα  βιβλία  του  έργου  αναφέρονται  απόψεις  σχετικά  με  τα  διδάγματα  που  δίνει η  ιστορία  για  τη  νομοθεσία  και  τη  διακυβέρνηση  μιας  πόλης. Τα  πρόσωπα  που  συζητούν  είναι  τρεις  ηλικιωμένοι  άνδρες  : ένας  Αθηναίος, ο  Κρητικός  Κλεινίας  και  ο  Σπαρτιάτης  Μέγγιλος.  Στο  συγκεκριμένο  χωρίο, ο  Αθηναίος  αναφέρεται στην  αγωγή  των  υιών   του  Κύρου,  του  ιδρυτή  της  περσικής  αυτοκρατορίας.

Λεξιλόγιο
κτάομαι - ῶμαι  : αποκτώ
μέλλω  : σκοπεύω
ἔκγονοι : απόγονοι
ἀπεργάζομαι  :  δημιουργώ,  κατασκευάζω,  προξενώ
θυραυλέω - ῶ  : μένω  έξω  από  το  σπίτι,  ζω  στην  ύπαιθρο
περιοράω  - ῶ  : παραβλέπω,  ανέχομαι
τροφή,  ἡ  : η  ανατροφή
ἀνεπίπληκτος, ος,  ον   :  ο  χωρίς  επιπλήξεις,  τιμωρίες
τρέφομαι  : ανατρέφομαι,  διαπαιδαγωγούμαι,  μεγαλώνω

Ανιχνευτικά  ερωτήματα   για  την  κατανόηση  του  κειμένου
Ποιο ήταν το σφάλμα του  Κύρου  όσον  αφορά  την αγωγή  των παιδιών  του;

Συντακτικές  επισημάνσεις
ποίμνια   καὶ   πρόβατα  καὶ  ἀγέλας : αντικείμενα  στο «ἐκτᾶτο»
ἀνδρῶν  τε  καὶ  ἄλλων  :  γενικές  του  περιεχομένου  από  το  «ἀγέλας»
οἷς  ταῦτα  παραδώσειν  ἔμελλεν : δευτερεύουσα  αναφορική  πρόταση
οἷς,    ταῦτα :   έμμεσο  και   άμεσο  αντικείμενο  στο  «παραδώσειν»  
παραδώσειν  :  τελικό  απαρέμφατο  σε  θέση  αντικειμένου  στο  «ἔμελλεν»
οὐ παιδευομένους :  κατηγορηματική  μετοχή  συνημμένη  στο αντικείμενο  του  ρήματος   του  ρήματος  «ἠγνόει»,  στο «αὐτοὺς»
τέχνην :  αντικείμενο    στο  «παιδευομένους»
τὴν πατρῴαν  : επιθετικός  προσδιορισμός  στο « τέχνην»
Περσικήν  : κατηγορούμενο
ποιμένων : κατηγορούμενο
ἐκγόνων  : παράθεση
χώρας  : γενική  αντικειμενική
ἀπεργάζεσθαι  : απαρέμφατο  της  αναφοράς  από  το  «ἱκανὴν»
ποιμένας  : αντικείμενο  στο  «ἀπεργάζεσθαι»
θυραυλεῖν καὶ ἀγρυπνεῖν καὶ … στρατεύεσθαι : τελικά  απαρέμφατα  σε  θέση  αντικειμένου  στη  μετοχή   «δυναμένους»
εἰ  στρατεύεσθαι  δέοι  :   δευτερεύουσα  υποθετική  πρόταση
παιδείαν  : έμμεσο   αντικείμενο  στη  μετοχή  «παιδευθέντας»
διεφθαρμένην : αναφορική  μετοχή  σε  θέση  επιθετικού  προσδιορισμού  στο «παιδείαν»
τοὺς ὑεῖς :  έμμεσο  αντικείμενο
αὑτοῦ  : γενική  κτητική
ὑπὸ  γυναικῶν τε  καὶ  εὐνούχων  : εμπρόθετοι  προσδιορισμοί  του  ποιητικού  αιτίου.
παιδευθέντας  :  κατηγορηματική  μετοχή συνημμένη στο  αντικείμενο  του  ρήματος «περιεῖδεν»,  το «τοὺς ὑεῖς»
τὴν  Μηδικὴν  :  επεξήγηση  στο  «παιδείαν»
οἵους ἦν αὐτοὺς εἰκὸς γενέσθαι  :  δευτερεύουσα  αναφορική  παραβολική  πρόταση 
γενέσθαι  :  τελικό  απαρέμφατο  σε θέση  υποκειμένου  στην  απρόσωπη  έκφραση «εἰκός  ἐστι»
οἵους  : κατηγορούμενο  στο  υποκείμενο  του  «γενέσθαι»,  το  «αὐτούς»
τραφέντας  : αιτιολογική  μετοχή
τροφῇ  : δοτική  του μέσου

Μετάφραση
Ο πατέρας   τους  πάλι αποκτούσε  γι’  αυτούς  πρόβατα  και  πολλά κοπάδια  άλλων  ζώων και     αγέλες   ανθρώπων  και    αγνοούσε  όμως ότι αυτοί  στους  οποίους  σκόπευε  να  τα  κληροδοτήσει  δεν  ανατρέφονταν  με  την   πατροπαράδοτη  αγωγή  που  ήταν  Περσική  -  αφού  οι  Πέρσες  ήταν  βοσκοί,  θρέμματα  μιας  ορεινής  χώρας -  αγωγή  σκληρή  και  ικανή  να   δημιουργήσει  πολύ  σκληρούς  βοσκούς,  οι  οποίοι  μπορούσαν  να   ζουν  στην  ύπαιθρο,  να μένουν  άγρυπνοι  και  να  πολεμούν,  όποτε  χρειαζόταν  να  πολεμούν.  Άφησε λοιπόν  τους  γιους  του  να  λάβουν  από  τις  γυναίκες  του  και  τους  ευνούχους διεφθαρμένη,  από  τη λεγόμενη   άνετη  ζωή,  αγωγή,  τη  Μηδική, από  όπου  έγιναν  όποιοι  ήταν  λογικό  να  γίνουν,  αφού  ανατράφηκαν  χωρίς   τιμωρίες.


Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση

  1.    Το  β  ενικό  παρατατικού  του  ρήματος  διψήω  -ῶ  είναι  :
    Α. ἐδίψως 
    Β. ἐδίψας
    Γ. ἐδίψῃς
    Δ. ἐδίψης
  2. Ο  μέλλοντας  του  ρήματος  διώκω  είναι  : 

    Α. διώξω
    Β. διώξομαι
    Γ. διώξω  και   διώξομαι
    Δ. τίποτα  από  τα παραπάνω


  3. Το  ρήμα  προσδοκέω  -ῶ  + ειδικό  απαρέμφατο     σημαίνει  :
    Α. φαίνομαι,  θεωρούμαι   επιπλέον  ότι
    Β. νομίζω  επιπλέον  ότι
    Γ. ό,τι  και  το  ρήμα  προσδοκάω -ω  : περιμένω,  προσδοκώ
    Δ.Τίποτα  από  τα  παραπάνω 
  4. Το   β  ενικό  του  παρατατικού  του ρήματος  δύναμαι   είναι  :
    Α. ἐδύνασο
    Β. ἠδύνω
    Γ. ἐδύνω 
    Δ. ἐδύνω  + ἠδύνω
  5. Το  απαρέμφατο  του  ενεργητικού  αορίστου  β  του  ρήματος  δύω  είναι    :
    Α. δῦναι
    Β. δύναι
    Γ. δυεῖν
    Δ. δῦσαι
  6. ἐῶ  τινα  ή  τι  χαίρειν  σημαίνει  :
    Α.επιτρέπω  σε  κάποιον  να  είναι  χαρούμενος
    Β. αφήνω  κάποιονή  κάτι   στη  μακαριότητά  του 
    Γ. δε  δίνω  σημασία  σε  κάποιον  ή  σε  κάτι
    Δ. επιτρέπω  στον  εαυτό  μου  να  χαίρεται με  κάτι
  7. Ο κύριος  παρακείμενος  του  ρήματος  ἐγείρω  είναι  :
    Α. ἐγήγερκα
    Β. ἤγερκα
    Γ. ἐγρήγορα
    Δ. ἐγείγερκα
  8. Το  απαρέμφατο  του  μέλλοντα  του  ρήματος  θέλω είναι  :
    Α. ἐθελήσειν
    Β. θελήσειν
    Γ. ἐθελήσειν + θελήσειν 
    Δ. δεν  έχει  απαρέμφατο  μέλλοντα 
  9. Το  απαρέμφατο  μέλλοντα  του  ρήματος  ἐθίζω  είναι  : 
    Α. ἐθίσειν
    Β. ἐθῖσειν
    Γ. ἐθῖσαι
    Δ. ἐθιεῖν
  10. Το  β ενικό της  οριστικής  του  μέλλοντα  του  ρήματος  εἰμί  είναι  :
    Α. ἔσῃ
    Β. ἔσει
    Γ. ἔσται
    Δ. ἔσῃ  και  ἔσει
  11.      

Δεν υπάρχουν σχόλια: