Βαθμός δυσκολίας του κειμένου : 1 2 3 4
Συντακτικά φαινόμενα : Μετοχές επιθετικές, τροπικές, γενική συγκριτική
Κείμενο
Καίτοι χρὴ πόλιν μὲν εὐδαιμονίζειν μὴ τὴν ἐξ ἁπάντων [τῶν] ἀνθρώπων εἰκῇ πολλοὺς πολίτας ἀθροίζουσαν͵ ἀλλὰ τὴν τὸ γένος τῶν ἐξ ἀρχῆς τὴν πόλιν οἰκισάντων μᾶλλον τῶν ἄλλων διασώζουσαν͵ ἄνδρας δὲ ζηλοῦν μὴ τοὺς τὰς τυραννίδας κατέχοντας μηδὲ τοὺς μείζω δυναστείαν τοῦ δικαίου κεκτημένους͵ ἀλλὰ τοὺς ἀξίους μὲν ὄντας τῆς μεγίστης τιμῆς͵ στέργοντας δ΄ ἐπὶ ταῖς ὑπὸ τοῦ πλήθους διδομέναις. Ταύτης γὰρ ἕξιν οὔτ΄ ἀνὴρ οὔτε πόλις λαβεῖν ἂν δύναιτο σπουδαιοτέραν οὐδ΄ ἀσφαλεστέραν οὐδὲ πλείονος ἀξίαν· ἥνπερ οἱ περὶ τὰ Περσικὰ γενόμενοι σχόντες οὐχ ὁμοίως τοῖς λῃσταῖς ἐβίωσαν͵ τοτὲ μὲν πλείω τῶν ἱκανῶν ἔχοντες͵ τοτὲ δ΄ ἐν σιτοδείαις καὶ πολιορκίαις καὶ τοῖς μεγίστοις κακοῖς καθεστῶτες͵ ἀλλὰ περὶ μὲν τὴν τροφὴν τὴν καθ΄ ἡμέραν οὔτ΄ ἐν ἐνδείαις οὔτ΄ ἐν ὑπερβολαῖς ὄντες͵ ἐπὶ δὲ τῇ τῆς πολιτείας δικαιοσύνῃ καὶ ταῖς ἀρεταῖς ταῖς αὑτῶν φιλοτιμούμενοι καὶ τὸν βίον ἥδιον τῶν ἄλλων διάγοντες.
Ἰσοκράτης, Περί Εἰρήνης, 89 - 90
Εισαγωγικό σημείωμα
Ο Ισοκράτης στο λόγο του «Περί Εἰρήνης» εκφράζει την απογοήτευσή του για την εξωτερική πολιτική της Αθήνας. Το ύφος του λόγου είναι επικριτικό. Προτείνει λοιπόν έναν διαφορετικό τρόπο άσκησης της εξωτερικής πολιτικής βασισμένο σε δύο βασικούς πυλώνες : τη δικαιοσύνη και την εύνοια των συμμάχων. Τονίζει ότι πρέπει να δουν ρεαλιστικά την κατάσταση και να εγκαταλείψουν την πολιτική της επιβολής μέσω της ισχύος. Το έργο πρέπει να γράφτηκε γύρω στο 355 π.χ. . Στο συγκεκριμένο χωρίο, στηλιτεύει την αθρόα εγγραφή ξένων ατόμων στα μητρώα πολιτών της Αθήνας και την αλλαγή των ηθών των κυβερνώντων σε σχέση με την εποχή των περσικών πολέμων.
Λεξιλόγιο
εὐδαιμονίζω : καλοτυχίζω, θεωρώ κάποιον ευτυχή
εἰκῇ : άσκοπα, μάταια, τυχαία
ἀθροίζω και ἁθροίζω : συγκεντρώνω, συλλέγω, μαζεύω
ζηλόω-ῶ : προσπαθώ να μιμηθώ, ζηλεύω, φθονώ, θεωρώ ευδαίμονα, μακαρίζω, θαυμάζω, αγωνίζομαι για κάτι, ποθώ κάτι
δυναστεία, ἡ : εξουσία
στέργω : αγαπώ, αγαπώ πάρα πολύ, αποδέχομαι με χαρά, είμαι ευχαριστημένος, αρκούμαι, συναινώ
ἕξις - εως : η κατοχή, η κατάσταση, η διάθεση, η συνήθεια, η ικανότητα
τοτέ μέν … τοτέ δέ : άλλοτε μεν… άλλοτε δε
σιτοδεία, ἡ : έλλειψη τροφής
φιλοτιμέομαι- οῦμαι : αγαπώ την τιμή, είμαι φιλόδοξος, συναγωνίζομαι, περηφανεύομαι
ἥδιον : πιο ευχάριστα
διάγω τόν βίον : περνώ τη ζωή μου
Ανιχνευτικά ερωτήματα για την κατανόηση του κειμένου
Ποια πόλη- κράτος και ποιους πολίτες πρέπει κάποιος να καλοτυχίζει ;
Ποια ήταν η συμπεριφορά όσων πήραν μέρος στους περσικούς πολέμους ;
Συντακτικές επισημάνσεις
εὐδαιμονίζειν … ζηλοῦν : τελικά απαρέμφατα σε θέση υποκειμένου στο απρόσωπο ρήμα «χρή»
πόλιν : αντικείμενο στο «εὐδαιμονίζειν»
τὴν … ἀθροίζουσαν … ἀλλὰ τὴν … διασώζουσαν : επιθετικές μετοχές σε θέση επιθετικού προσδιορισμού στο « πόλιν»
τῶν οἰκισάντων : επιθετική μετοχή σε θέση γενικής κτητικής στο «γένος»
τῶν ἄλλων : γενική κτητική
τοὺς … κατέχοντας μηδὲ τοὺς … κεκτημένους ἀλλὰ τοὺς … ὄντας … ͵ στέργοντας δ΄ : επιθετικές μετοχές σε θέση επιθετικού προσδιορισμού στο «ἄνδρας»
τοῦ δικαίου : γενική συγκριτική
μείζω : επιθετικός προσδιορισμός στη « δυναστείαν»
Ταύτης : γενική συγκριτική
ἕξιν : αντικείμενο στο «λαβεῖν»
πλείονος : γενική της αξίας
ἥνπερ : αντικείμενο στην αιτιολογική μετοχή «σχόντες»
τῶν ἱκανῶν : γενική συγκριτική
τοῖς λῃσταῖς : δοτική αντικειμενική στο «ὁμοίως»
οὐχ ἔχοντες͵ καθεστῶτες, ὄντες, φιλοτιμούμενοι, διάγοντες : τροπικές μετοχές
ὁμοίως : τροπικό επίρρημα που επεξηγείται από δύο τροπικές μετοχές : ἔχοντες , καθεστῶτες
Μετάφραση
Ωστόσο, δεν πρέπει κάποιος να καλοτυχίζει την πόλη που απερίσκεπτα συγκεντρώνει πλήθος από όλους γενικά τους ανθρώπους και τους εγγράφει στα μητρώα των πολιτών της, αλλά αυτή που διαφυλάττει το γένος των ανθρώπων που αρχικά την κατοίκισαν περισσότερο από το γένος των άλλων. Και πρέπει κάποιος να μη ζηλεύει τους ανθρώπους που κατέχουν την εξουσία στα τυραννικά καθεστώτα ούτε αυτούς που έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη εξουσία από ότι είναι δίκαιο, αλλά αυτούς που είναι βέβαια άξιοι των πολύ μεγάλων τιμών, όμως είναι ευχαριστημένοι μ’ αυτές που τους δίνονται από το λαό. Γιατί ούτε άνδρας ούτε πόλη θα μπορούσε να αποκτήσει συμπεριφορά σπουδαιότερη, ασφαλέστερη και πολυτιμότερη από αυτή. Αυτήν ακριβώς τη συμπεριφορά επειδή είχαν όσοι έζησαν την εποχή των περσικών πολέμων, δεν έζησαν σαν ληστές, άλλοτε δηλαδή έχοντας περισσότερα από όσα τους χρειάζονταν και άλλοτε αντιμετωπίζοντας έλλειψη τροφίμων, βρισκόμενοι σε κατάσταση πολιορκίας και έχοντας περιπέσει στις μεγαλύτερες συμφορές. Αντιθέτως, έζησαν χωρίς έλλειψη και χωρίς υπερβολική αφθονία στο θέμα της καθημερινής τροφής, αγωνιζόμενοι να διακριθούν στα θέματα δικαιοσύνης της πολιτείας και στις προσωπικές τους αρετές και περνώντας τη ζωή τους πιο ευχάριστα από τους άλλους.
Άσκηση
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου