Σάββατο 9 Οκτωβρίου 2010

Κείμενο : Θουκυδίδης, 6.32.1 – 6.32. 2







Βαθμός  δυσκολίας  του  κειμένου : 1 2 3 4
Συντακτικό  φαινόμενο  : Παρατακτική  σύνδεση
Κείμενο
Ἐπειδὴ δὲ αἱ νῆες πλήρεις ἦσαν καὶ ἐσέκειτο πάντα ἤδη ὅσα ἔχοντες ἔμελλον ἀνάξεσθαι͵ τῇ μὲν σάλπιγγι σιωπὴ ὑπεσημάνθη͵ εὐχὰς δὲ τὰς νομιζομένας πρὸ τῆς ἀναγωγῆς οὐ κατὰ ναῦν ἑκάστην͵ ξύμπαντες δὲ ὑπὸ κήρυκος ἐποιοῦντο͵ κρατῆράς τε κεράσαντες παρ΄ ἅπαν τὸ στράτευμα καὶ ἐκπώμασι χρυσοῖς τε καὶ ἀργυροῖς οἵ τε ἐπιβάται καὶ οἱ ἄρχοντες σπένδοντες. Ξυνεπηύχοντο δὲ καὶ ὁ ἄλλος ὅμιλος ὁ ἐκ τῆς γῆς τῶν τε πολιτῶν καὶ εἴ τις ἄλλος εὔνους παρῆν σφίσιν. Παιανίσαντες δὲ καὶ τελεώσαντες τὰς σπονδὰς ἀνήγοντο͵ καὶ ἐπὶ κέρως τὸ πρῶτον ἐκπλεύσαντες ἅμιλλαν ἤδη μέχρι Αἰγίνης ἐποιοῦντο. Καὶ οἱ μὲν ἐς τὴν Κέρκυραν͵ ἔνθαπερ καὶ τὸ ἄλλο στράτευμα τῶν ξυμμάχων ξυνελέγετο͵ ἠπείγοντο  ἀφικέσθαι.
Θουκυδίδης, 6.32.1 – 6.32. 2
Εισαγωγικό   σημείωμα
Στο  συγκεκριμένο  χωρίο  από  το  έργο  «Ἱστορίαι»  του  Θουκυδίδη,  ο  ιστορικός  περιγράφει  την  τελετή  που  έλαβε  χώρα  στον  Πειραιά,  κατά  τον  απόπλου  του  αθηναϊκού  στόλου για  τη  ναυτική  επιχείρηση  στη  Σικελία (415-413 π.X.),  όπου    και   τελικά  υπέστη  πανωλεθρία.
Λεξιλόγιο
ἐσέκειτο  : εἴσκειμαι  : παθητικό  του  εἰστίθημι  : είμαι  τοποθετημένος  μέσα
μέλλω  : σκοπεύω
ἀνάγομαι  : ανοίγομαι  στο  πέλαγος
ὑποσημαίνεται  :   δίνεται  σήμα
ἀναγωγή,  ἡ  : ο  απόπλους
κρατῆρ - ῆρος  : μεγάλο  δοχείο  στο  οποίο  ανακάτευαν  το  νερό  με  το  κρασί
κεράννυμι  : αναμειγνύω
ἔκπωμα - ματος  ,  τό : ποτήρι
εὔνους, ους,  ουν  : ο  ευνοϊκά  διακείμενος, φιλικός
παιανίζω  : τραγουδώ  τον  παιάνα  (  ως  πολεμικό  εμβατήριο  ή  ως  επινίκιο  ύμνο )
τελεόω - ῶ  : κάνω  κάτι  τέλειο,  συμπληρώνω, εκτελώ
κέρας - κέρως : πλευρά,  παράταξη
πλέω  ἐπί  κέρας  : πλέω  σε  σχηματισμό  στήλης,  όχι  κατά  μέτωπο
ἔνθαπερ  : όπου  ακριβώς
ἐπείγομαι  :   βιάζομαι
ἀφικνέομαι  - οῦμαι  : φτάνω
Ανιχνευτικά   ερωτήματα  κατανόησης  του  κειμένου
  •   Ποιο  ήταν  το  τελετουργικό  του  απόπλου  του  αθηναϊκού στόλου ;
  • Ποιο  κλίμα  επικρατούσε  στα  πληρώματα  αμέσως  μετά  τον  απόπλου  ;
Συντακτικές  επισημάνσεις
Ἐπειδὴ  δὲ  αἱ  νῆες πλήρεις  ἦσαν καὶ  ἐσέκειτο  πάντα  ἤδη  : δευτερεύουσα   χρονική   πρόταση
ὅσα ἔχοντες ἔμελλον ἀνάξεσθαι  :  δευτερεύουσα   αναφορική   πρόταση
ἀνάξεσθαι  :  τελικό  απαρέμφατο  σε  θέση  αντικειμένου  στο  «ἔμελλον»
ὅσα  :  αντικείμενο   στο  «ἔχοντες»
τῇ μὲν σάλπιγγι σιωπὴ ὑπεσημάνθη͵ εὐχὰς δὲ τὰς νομιζομένας πρὸ τῆς ἀναγωγῆς οὐ κατὰ ναῦν ἑκάστην͵ ξύμπαντες δὲ ὑπὸ κήρυκος ἐποιοῦντο͵ … σπένδοντες  : δύο  κύριες  προτάσεις
τῇ  μὲν  σάλπιγγι   :  δοτική  του  οργάνου
εὐχὰς  :  αντικείμενο   στο  «ἐποιοῦντο»
ἑκάστην   :   κατηγορηματικός   προσδιορισμός   στο  «ναῦν»
κατὰ   ναῦν  :  εμπρόθετος  προσδιορισμός 
ἐκπώμασι  :  δοτική  του  μέσου
Ξυνεπηύχοντο  δὲ  καὶ  ὁ  ἄλλος  ὅμιλος  :  σχήμα  κατά  το  νοούμενο
πολιτῶν  :   γενική   από  το  «ὅμιλος»   
εἴ  τις  ἄλλος  εὔνους  παρῆν  σφίσιν  : δευτερεύουσα   υποθετική   πρόταση
σφίσιν  : δοτική  αντικειμενική  από  το    «εὔνους»  
μέχρι  Αἰγίνης   :  εμπρόθετος   προσδιορισμός  που  δηλώνει  τοπικό  όριο 
ἔνθαπερ  καὶ  τὸ  ἄλλο  στράτευμα  τῶν  ξυμμάχων  ξυνελέγετο :  δευτερεύουσα   αναφορική   πρόταση
τῶν  ξυμμάχων  :  γενική  κτητική / γενική  υποκειμενική
Μετάφραση
Όταν  επιβιβάστηκαν  όλα  τα  πληρώματα  των  πολεμικών  πλοίων  και  φορτώθηκαν  όλα  αυτά με  τα  οποία επρόκειτο  να  αναχωρήσουν, δόθηκε  με  τη  σάλπιγγα  το  σήμα  της  σιωπής  και  ανέπεμπαν  τις  συνηθισμένες πριν από  τον  απόπλου ευχές,  όχι  σε  κάθε  πλοίο  χωριστά,  αλλά  όλοι  μαζί  υπό  το  πρόσταγμα  ενός  κήρυκα,  αφού  ανακάτεψαν νερό  με  κρασί    σε  μεγάλα  δοχεία,   σε  όλο  το  στράτευμα, και   με  χρυσά   και    αργυρά  ποτήρια   οι  στρατιώτες  και  οι  αξιωματικοί   κάνοντας  σπονδές.  Και  ανέπεμπε  τις  ίδιες  ευχές  από  την  ακτή   και  το  υπόλοιπο  πλήθος  των  πολιτών  και  όποιος  άλλος   έτρεφε   φιλικά  συναισθήματα   για  τους  Αθηναίους. Αφού  λοιπόν  τραγούδησαν  το πολεμικό   εμβατήριο  και ολοκλήρωσαν   τις  σπονδές, ανοίγονταν  στο  πέλαγος  και,  αφού  έπλεαν  στην  αρχή    σε   σχηματισμό  στήλης,  συναγωνίζονταν  μέχρι  την  Αίγινα. Και  βιάζονταν  να  φτάσουν  στην  Κέρκυρα όπου  συγκεντρωνόταν  και  το  υπόλοιπο  στράτευμα  των  συμμάχων. 


Δεν υπάρχουν σχόλια: