Σάββατο 30 Οκτωβρίου 2010

Κείμενο : Ἰσοκράτης, Πανηγυρικός, 155 - 156










Βαθμός  δυσκολίας  του  κειμένου : 1 2 3 4
Συντακτικά  φαινόμενα : αντικείμενο σε  δοτική, κατηγορηματική μετοχή,  τελικές  προτάσεις

Κείμενο  
Περὶ τίνας δ΄ ἡμῶν οὐκ ἐξημαρτήκασιν; Ποῖον δὲ χρόνον διαλελοίπασιν ἐπιβουλεύοντες τοῖς Ἕλλησιν; Τί δ΄ οὐκ ἐχθρὸν αὐτοῖς ἐστὶν τῶν παρ΄ ἡμῖν͵ οἳ καὶ τὰ τῶν θεῶν ἕδη καὶ τοὺς νεὼς συλᾶν ἐν τῷ προτέρῳ πολέμῳ καὶ κατακάειν ἐτόλμησαν; Διὸ καὶ τοὺς Ἴωνας ἄξιον ἐπαινεῖν ὅτι τῶν ἐμπρησθέντων ἱερῶν ἐπηράσαντ΄ εἴ τινες κινήσειαν ἢ πάλιν εἰς τἀρχαῖα καταστῆσαι βουληθεῖεν͵ οὐκ ἀποροῦντες πόθεν ἐπισκευάσωσιν͵ ἀλλ΄ ἵν΄ ὑπόμνημα τοῖς ἐπιγιγνομένοις ᾖ τῆς τῶν βαρβάρων ἀσεβείας͵ καὶ μηδεὶς πιστεύῃ τοῖς τοιαῦτ΄ εἰς τὰ τῶν θεῶν [ἕδη] ἐξαμαρτεῖν τολμῶσιν͵ ἀλλὰ καὶ φυλάττωνται καὶ δεδίωσιν͵ ὁρῶντες αὐτοὺς οὐ μόνον τοῖς σώμασιν ἡμῶν͵ ἀλλὰ καὶ τοῖς ἀναθήμασιν πολεμήσαντας.
 Ἰσοκράτης,  Πανηγυρικός,    155 - 156
Εισαγωγικό  σημείωμα
Στο έργο Πανηγυρικός ο Ισοκράτης προσπαθεί να πείσει τους Έλληνες να ενωθούν και να πολεμήσουν εναντίον των Περσών, υπό την ηγεσία των Αθηναίων, στους οποίους θεωρεί ότι δικαιωματικά ανήκει η αρχηγία των Ελλήνων. Στο συγκεκριμένο χωρίο, τονίζεται  ότι  οι  Πέρσες  επιβουλεύονταν  διαρκώς  τους  Έλληνες και  δε  σεβάστηκαν  ούτε  τα  ιερά  των  θεών.

Λεξιλόγιο
ἐξαμαρτάνω  περί  τινος  : διαπράττω  αδίκημα  σε  βάρος  κάποιου
διαλείπω  +  κατηγορηματική  μετοχή :  παύω  να …
ἕδος - εος,  τό : έδρα, κάθισμα, κατοικία,  ιερό,  άγαλμα
τοὺς νεὼς  : δυϊκός  αριθμός  : τους  ναούς
συλάω- ῶ  : απογυμνώνω  κάποιον, αφαιρώ  τα  όπλα  του, λαφυραγωγώ, διαρπάζω
διό  : γι΄ αυτό
ἐμπρησθέντων : πίμπρημι  :  πυρπολώ
ἐπαράομαι - ῶμαι  :  καταριέμαι
ἀπορέω  -ῶ  : είμαι  χωρίς  πόρους,  στερούμαι  τα  μέσα
ἀπορέω- ῶ  + πλάγια  ερωτηματική  πρόταση : είμαι  σε  απορία,  βρίσκομαι  σε  αμηχανία  σχετικά  με  κάτι
οἱ  ἐπιγιγνόμενοι : οι  επόμενοι,  οι  μεταγενέστεροι
δεδίωσι : δέδοικα,  δέδια : φοβάμαι
ἀνάθημα, ἀναθήματος :  αφιέρωμα  σε  ναό,  άγαλμα

Ανιχνευτικά  ερωτήματα  για  την  κατανόηση  του  κειμένου
Γιατί  οι  Έλληνες  δεν  πρέπει  να  εμπιστεύονται  τους  βαρβάρους;
Ποια  πράξη  των  Ιώνων  είναι  άξια  επαίνου ;
Συντακτικές   επισημάνσεις

ἡμῶν : γενική  διαιρετική 
ἐπιβουλεύοντες  :  κατηγορηματική  μετοχή
τοῖς Ἕλλησιν : αντικείμενο  στο  «ἐπιβουλεύοντες»
αὐτοῖς  : δοτική  αντικειμενική  στο    «ἐχθρὸν»
τῶν παρ΄ ἡμῖν : γενική  διαιρετική 
συλᾶν,  κατακάειν : τελικά  απαρέμφατα  σε  θέση  αντικειμένου  στο «ἐτόλμησαν»
ἐπαινεῖν  : τελικό  απαρέμφατο  σε θέση  υποκειμένου  στην  απρόσωπη  έκφραση  «ἄξιόν ἐστι»
ὅτι  τῶν  ἐμπρησθέντων  ἱερῶν  ἐπηράσαντ΄  : δευτερεύουσα  αιτιολογική  πρόταση
πόθεν  ἐπισκευάσωσιν : πλάγια  ερωτηματική  πρόταση 
ἀλλ΄ ἵν΄ ὑπόμνημα τοῖς ἐπιγιγνομένοις τῆς τῶν βαρβάρων ἀσεβείας͵ καὶ μηδεὶς πιστεύῃ τοῖς τοιαῦτ΄ εἰς τὰ τῶν θεῶν [ἕδη] ἐξαμαρτεῖν τολμῶσιν͵ ἀλλὰ καὶ φυλάττωνται καὶ δεδίωσιν͵ ὁρῶντες αὐτοὺς οὐ μόνον τοῖς σώμασιν ἡμῶν͵ ἀλλὰ καὶ τοῖς ἀναθήμασιν πολεμήσαντας :  τέσσερεις δευτερεύουσες τελικές    προτάσεις 
τοῖς  τολμῶσιν :  επιθετική  μετοχή  σε  θέση  αντικειμένου  στο «πιστεύῃ»
πολεμήσαντας  :  κατηγορηματική  μετοχή συνημμένη στο  αντικείμενο  του 
«ὁρῶντες», στο   «αὐτοὺς»

Μετάφραση

Ποιους  από  μας  δεν  αδίκησαν ; Ποιο  διάστημα  σταμάτησαν  να  επιβουλεύονται  τους  Έλληνες ; Υπάρχει  κάτι  από  τα  δικά  μας  που  να  μην  το  μισούν  εκείνοι  που   στον  προηγούμενο  πόλεμο  τόλμησαν  να  λεηλατήσουν  τα αγάλματα  και  τις  κατοικίες  των  θεών  και  να  τα  πυρπολήσουν ; Γι΄ αυτό    αξίζει  να  επαινέσουμε  τους  Ίωνες   διότι,   όταν  κάηκαν  τα  ιερά  τους, καταράστηκαν  όποιον  τα άγγιζε  ή  ήθελε  να  τα  επαναφέρει  στην  παλιά  τους  κατάσταση,  όχι  επειδή    δεν    ήξεραν   πού  να  βρουν  τα  μέσα  να  τα  επισκευάσουν,  αλλά    για  να    θυμούνται  οι  μεταγενέστεροι   την  ασέβεια  των  βαρβάρων  και  να  μην  εμπιστεύεται  κανείς  αυτούς  που  τολμούν  να   διαπράττουν  τέτοια  ασέβεια  στους  ναούς  των  θεών,  αλλά  να  προσέχουν  και  να  φοβούνται,  βλέποντας  ότι  αυτοί   δεν  πολέμησαν   μόνο  εναντίον  μας  αλλά στράφηκαν  και εναντίον  των  αναθημάτων  των θεών.

Δεν υπάρχουν σχόλια: